piele
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « perna » (« schåfe di mer ») pal voye di s' rapitixha « pernula ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pjɛl/ /pel/ /pɛʀl/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pjɛl/
- Ricepeures : nén rcepåve
-
Colé d' pieles -
Sôres di pieles
Sustantif
[candjî]| singulî | pluriyal |
|---|---|
| piele | pieles |
piele omrin et femrin
- pitite boule di nake k’ on trouve dins sacwants cokiyaedjes.
- Efiler des finès pieles. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- I rblankixhént l' ådvins et l' ådfoû godronént l' pî des meurs et ptit-z a ptit, on veyeut l' viyaedje tot blanc rglati come on piele dins l' verdeure — Eugène Gillain (fråze rifondowe).
- C' e-st ene piele foû pris k' bén pô cnoxhèt — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri. — Jean Bosly, L’ îmitåcion d’ Jèzus-Cris (ratourné di J. Bosly) (fråze rifondowe).
- Li båshele esteut tote fire d' esse ahoutêye d' on sfwait piele, ey ele risca l' paket tot l' shuvant el såle di danse — Dieudonné Salme (fråze rifondowe).
- Deus ouys rilujhant come des pieles,
Deus rôzès tchifes, kékès dinteles,
Et tot çoula bagnî do solo— Martin Lejeune, "L’amour vint dè passer", dins « L’année des poètes » (1892), p. 230 (fråze rifondowe).
- (mot d’ pexheu) sôre di ptite piele ahavtêye å hanzin po-z assaetchî l' asteme des pexhons.
- Po pexhî å tchik-tchak, astok di l' hanzin, gn a k' ene piele ki rglatixh dins l' aiwe tot tournant; les pexhons s' petchèt sol piele ki toûne avou l' hanzin, come des bondjans — Henri Pétrez (fråze rifondowe).
- tot djåzant d' gotes.
- Li relêye toûne a pieles ås coxheas des bouxhons — Gabrielle Bernard.
- (imådjreçmint) (belès-letes) poupå d' ene sacwè.
- « Dji vou k’ ele soexhe li piele di tote li creyåcion
Metans î tote siyince et l’ pus grande atincion. »
I prinda des fis d’ aviedje, les tressa come del soye
Et lyi creya des tchveas blonds come l’ avoenne k’ on soye ;
— Martin Lejeune, Bultén del Societé d' Lidje, "L’crèyåcion d’Eve", tome 43, p. 140 (fråze rifondowe).
- « Dji vou k’ ele soexhe li piele di tote li creyåcion
- (mocreçmint) efant målåjhey a sopoirter.
- A ! Vî Peron ! Twè k’ a veyou
Kimint k’ nos grands tåyes s’ ont batous
Disconte les hiedes di metchants pieles,
Po disfinde leus droets, leu liberté— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.33, “Walon d’vant tot !” (fråze rifondowe).
- A ! Vî Peron ! Twè k’ a veyou
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : C8
