vicåreye
Apparence
vicåreye | vicreye |
Etimolodjeye
[candjî]Acmaxhaedje di « vicairreye » (paymints a on vicaire) eyet « viker ».
Prononçaedje
[candjî]Disfondowes: vëkaîrîye, vicanri, vicâreie, vicåreye, vicårèye, vicårêye, vikérîye
- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /vikɔːʀɛj/
- Ricepeures : vi·cå·reye
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
vicåreye | vicåreyes |
vicåreye femrin (cåzu todi singulî)
- durêye del veye.
- Il a yeu ene påjhire vicåreye, ene bele vicåreye.
- C’ est la k’ dj’ a passé m’ vicåreye.
- Oyi, l’ arivêye di nosse pitite feye, çoula oyi, dji m’ endè rmimberrè tote mi vicåreye. — Pablo Sarachaga.
- Ki l' vicåreye est bén amere :
Sereut ç' veur k' on-z î sofere tant ?— Martin Lejeune, Bultén del Societé d' Lidje, "Dj’a dîh-ût ans", tome 43, p. 143 (fråze rifondowe). - Ni pinsez vs nén k’ el vicåreye
I gn a djourmåy des brouweurs
Ki fjhèt k’ on rote sins vey,
Et k’ on s’ cwirt scheure. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Brouheûr », p.48 (fråze rifondowe). - Li vicåreye est on tier k’ i fåt monter dressî, et l’ ridischinde so s’ cou. — Henri Forir (fråze rifondowe).
- On côp k’ vos l’ åroz tchoezi, payî, et k’ vos l’ åroz a vosse mwin po l’ rapoirter e vosse måjhone, li cocmwår comince ene vraiye vicåreye. — Émile Gilliard (fråze rifondowe).
- (pus stroetmint) veye, veyowe come ene sacwè k’ i fåt viker, mins k’ a stî decidêye d’ avance pa ene Foice Dizeutrinne.
- Bawaite : ci n’ est l’ difåte da nolu ; c’ est djusse li vicåreye ki t’ berlondje a håre et a hote, ki t’ moenne al disgoviene ey al disblouke; èn ti va sortot nén tchôker el tiesse ki t’ pôreus candjî åk a ça ! — Lucyin Mahin.
- laid pôve vicaedje.
- Mareye esteut pé k’ Lucifer,
D’ ene grete, ele endè fjheut ene plåye !
Si bén k’ on djoû, nåjhi, rpaxhou,
D’ etinde todi l’ minme vicåreye,
Djan-Pire prinda ses djambes a s’ cou. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.40, “Qui fait mâ trouve mâ” (fråze rifondowe). - Ké vicåreye, oyi ké vicåreye, ké veye k’ on vike ! — Vincent Delire (fråze rifondowe).
- Nosse vicåreye, ci n’ esteut nén ene veye. — Lucyin Mahin.
- Li vicåreye, c’ est ene sacwè scrîte pa Kafka, avou les imådjes da Dali. — Pablo Sarachaga.
- Mareye esteut pé k’ Lucifer,
- veye (disdut, derame).
- Kéne pôve vicåreye k’ il ont moenné del nute. — Henri Forir (fråze rifondowe).
- (djustice) droet d’ poleur viker tins di s’ vicåreye dins ene måjhon k’ on-z a vindou, dins l’ ratourneure : aveur li vicåreye e.
- Il ont co l’ vicåreye e leu måjhon.
Ratourneures
[candjî]- po s’ vicåreye : po s’ veye durante.
- Il a yeu l’ måjhone po s’ vicåreye.
Parintaedje
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]veye decidêye d’ avance pa ene Foice Dizeutrinne