ecnêye
Apparence
-
L’ ecnêye est e mitan.
Etimolodjeye
[candjî]Calcaedje do picård « étenaille » (tricoijhe).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɛk.ˈnɛːj/ Prononçaedje a radjouter
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɛk.ˈnɛːj/
- Ricepeures : ec·nêye
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
ecnêye | ecnêyes |
ecnêye femrin (pus sovint eployî å pluriyal)
- longowe pince ki l’ marixhå tént l’ fier rodje avou so l’ eglome,
- Passe mu l’ ecnêye po ramasser ç’ fier la k’ est co tchôd, dit-st i l’ marixhå a s’ gamén.
- minme cogne d’ usteye, ki sieve po prinde des braijhes å feu a l’ aisse.
- On graweye o feu avou l’ grawiete, on prind les pires foû do feu avou l’ ecnêye.
- C’ est ene bele ecnêye di keuve ; dj’ el metrè avou mes ôtes fiers di murea.
- Ele n’ esteut nén narineuse, mins ele apiça avou des ecnêyes gazetes et poyaedjes et les tapa-st e feu. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Foirt bén ! ele court a l’ aisse prinde les ecnêyes; Astoke li feu. — Ovide, rat. pa J. Duysenx (fråze rifondowe).
- usteye des tonlîs, po mete les cekes des toneas a leu plaeces.
- grevesse. F. écrevisse.
- (vî mot) usteye po poirter ene pitite tchedje so ses spales, fwait di deus bastons ki s’ ridjondèt sol dos.
- Li martchande do boure vineut avou on rond tchena, k’ ele poirtéve avou des ecnêyes.
- grande maigue djin.
Ratourneures
[candjî]- aler a tchvå so ene ecnêye
- i n’ est nén a prinde avou ene ecnêye u on n’ l’ aduzreut ddja avou des ecnêyes : i n’ fåt nén l’ atôtchî, ôtmint, vos vs alez fé regrawyî.
- on n’ l’ apiçreut nén avou ene ecnêye : i (elle) est tot(e) mannet(e).
- ecnêye di lét : meskene di lét, fwait djusse avou troes bokets d’ bwès, ki s’ ridjondèt å dzeu, come ene ecnêye di marixhå avou on fier tinou å mitan.
Mots vijhéns
[candjî](sinse 1)
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî](sinse 2)
- Francès : pince de foyer
(sinse 4)
- Francès : pince de foyer
i n’ est nén a prinde avou ene ecnêye
- Francès : il n’est pas à prendre avec des pincettes