essegne
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « signum » (sene) avou l’ betchete « e- » d’ ecloyaedje (avou les rîles di scrijhaedje do son S).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɛ.ˈsɛɲ/ /a.ˈsɛɲ/ /ɛ̃.ˈsɛɲ/ /ã.ˈsɛɲ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɛ.ˈsɛɲ/
- Ricepeures : es·segne
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
essegne | essegnes |
essegne femrin
- plake metowe so li dvanteure d' ene måjhon d' comiece (otel, cåbaret, botike) avou l' no et sovint on dessén dsu.
- Savoz vs bén cwè, Tonton, alez s' ripinde l' essegne — Édouard Remouchamps (fråze rifondowe).
- dessén ki rprezinte on mestî, ene societé, evnd.
- El bote, c' est l' essegne des coibjhîs — Motî del Lovire (fråze rifondowe).
- marke po ricnoxhe ene sacwè.
- I fåt fé ene essegne so vos bwès.
- fôme po fé de lives di boure, avou on dessén dins l' fond.
- sacwè d' veyåve ki sieve d' imådje a ene sacwè d' nén veyåve (sintimint, atuze, foû ptite sacwè).
- Avou l' idêye d' astamper e walon ene essegne d' emacralaedje, on-z a ramexhné troes paroles k' avént l' cogne et l' oumeur k' i faleut: harlake, marlou eyet macrale, po fé "harloucrale" — Albert Maquet (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- plake d' on comiece
- esse lodjî al minme essegne : pårtaedjî les minmès rascråwes.
- Mins rovyîz vs ki vs estîz, cwand vos vs avez maryî Lodjî al minme essegne ? Portant vs avoz viké — Édouard Remouchamps (fråze rifondowe).
- esse lodjî a ene boune, ene laide essegne : esse bén, må lodjî.
- Dji voe bén ki ns estans lodjîs a ene bele essegne, cial — Dieudonné Salme (fråze rifondowe).
- Dj' estans vormint lodjîs al pire des essegnes Les cinas sont sins four n' a pus rén dvins les gregnes Modele:AJA (A.J. Alexandre).
- esse lodjî al minme essegne : pårtaedjî les minmès rascråwes.
- des orayes come des essegnes di bårbî : des grandès orayes.
- si mari d' essegne :
- si tromper d' ouxh
- prinde ene sakî po çou k' i n' est nén.
- Vos vs marixhoz d' essegne, dji n' divén nén co sote — Édouard Remouchamps (fråze rifondowe).
- dessén ki rprezinte ene soce, ene societé d' comiece.
- papî a essegne : papî avou l' essegne et l' adresse del djin u del soce dissu.
Parintaedje
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]plake metowe so li dvanteure d' ene måjhon d' comiece
dessén ki rprezinte on mestî, ene societé