foete

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Do latén « ficatum », k' est on rascourtixha del fråze iecur ficatum (nouri avou des fikes), del dujhance k' i gn aveut d' fornouri les oujheas avou des fikes po lzî fé forcrexhe li foete (vey fwagra). Li mot est acuziné avou l' itålyin « fegato », catalan « fetge », espagnol « hígado », ou co l' portuguès « fígado ».

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes :
  - /fwɛt/ /føːt/ /fɛːt/ /feːte/ /fiːt/ (betchfessî oe)
  - (pa rfrancijhaedje) /fwa/ /fwɛ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fwɛt/
Ricepeures : nén rcepåve

Sustantif

singulî	pluriyal
foete	foetes

foete omrin

(antomeye) organe des biesses et des djins ki essûne li bîle, basti totes sôres di materiås biyolodjikes ki l' coir a dandjî, et distrure les tocsines.
- Ele est moite d' on skire å foete. — Motî Forir (fråze rifondowe).
(amagnî) tchå di cist organe.
- Li pus ragostant d' tos les foetes, c' est l' ci d' pourcea. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- I dmande on foete å botchî, k' i ravôteye dins do gris papî.
- Si mete cure on spirlin d' mouton,
  Foete, såçusse, golêye ou tchevnêye
  
  K' i gn a rén d' pus apetixhant
  — Henri Forir, L' awoureus manaedje (fråze rifondowe).
- Mi feme mi dit k' dj' a l' pea trop stroete ;
  Ele åreut motoit bén råjhon.
  Portant, ele mi fwait magnî do foete,
  Des kipcaps, et des pîs d' moton ! — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Ji sos trop p'tit magneu" (fråze rifondowe).