Aller au contenu

haminte

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Di l' ancyin francès «hamede», prindou di l' ancyin flamind «hameyde», rataetchî a l' almand «hemmen».

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
haminte hamintes

haminte femrin

  1. båre di fier, pondante d' on costé (pike, betch), asplateye di l' ôte (talon), ki sieve po fé l' trô po planter ås pikets; po fé djîsse po dispaver, sorlever des pires, des grossès pîces di fier, evnd.
    • Il ont prins l' haminte po sorlever l' grosse pire di taeye Motî Forir (fråze rifondowe et rarindjeye).
    • O ! Bleu soû d' pire tot a groubiotes,
      Cwants côps d' talons n' avoz vs nén rçû?
      Kibin d' feyes a-dj' uzé mes cotes
      Sor vos, ki l' haminte a distrût!Louis Lagauche, "Les belès-eures" (1928), p. 55 (fråze rifondowe).
  2. grosse båre di fier, po tolminme kén uzaedje.
    • Pol ceclaedje des rowes di bwès, li moyoû esteut so ene pire, et, po l' fé tourner, on-z av' efoncé ene grosse haminte å mitan (R. Dedoyard)
  3. båre do vierna des bateas.
  4. (mot d’ militaire) (Istwere) grosse djantiye po fé bodjî les pîces d' on canon.
  5. båre di bwès ki rtoume en on fera, po serer comifåt èn ouxh.
  6. hårkea (po poirter les saeyeas).
Ratourneures
[candjî]
  1. abetchî l' haminte : li fé prinde.
Sinonimeye
[candjî]
Mots vijhéns
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C8, R13
Ratournaedjes
[candjî]
båre di fier

Etimolodjeye 2

[candjî]

Vî lussimbordjwès «haimithi» (hamtea, viyaedje reclô avou des plantches).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
haminte hamintes

haminte femrin

  1. plantche astampêye dins ene rivire po distourner l' aiwe.
    • Li mônî aveut metou des hamintes al tiesse del vene, po-z awè dipus d' aiwe dins l' bî do molén.
  2. plantche astampêye po reclôre on viyaedje.
  3. båkea (triyingue di bwès å cô des biesses e waide).
Mots vijhéns
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Li mot n’ est nén dins : C8, R13

I gn a cåzu rén dins ci hagnon ci, mins si vos irîz rnaxhî dins des ôtes motîs, et trover l’ mot « haminte », riherez ciddé li scrijha do mot ki vos î avoz trové, et l’ rahouca do motî el Djivêye des motîs do walon.


Ratournaedjes
[candjî]
båkea