miråcoleye
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Parint avou vî lingaedje d’ oyi «merencolie» (minme sinse), lu-minme on noûmot foirdjî do bodje vî grek «μελαγχολία» (melankholía, estance k' on a del noere bîle), avou on ridaedje L/R, adon parint avou l' francès « mélancolie ». Li grek -αγχ- a dné e walon -anc-, poy -åc-.
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mi.ʀɔː.kɔ.ˈlɛj/ /me.ʀaː.kɔ.ˈlɛj/ /mi.ʀã.kɔ.ˈliːj/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mi.ʀɔː.kɔ.ˈlɛj/
- Ricepeures : mi·rå·co·leye
Sustantif[candjî]
miråcoleye femrin todi singulî
- estance d’ onk k’ end a pezant, k' a des zwatès pinsêyes.
- Po sognî nosse miråcoleye, T' as hapé l' peket do curé. — Jacques Lefebvre (fråze rifondowe).
- Pire fijheut passer l’ miråcoleye avou ses djoyeus messaedjes. — Dieudonné Salme (fråze rifondowe).
- Vola ene tchoûlåde tchanson plinne di miråcoleye k' i rprindèt tertos e keur, tot s' tinant pa les spales et s' rabressant bén foirt ; et vey soude leus låmes. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Il a l' miråcoleye do tins passé, mins s' il a l' må do payis, di s' campagne, c' est ossu d' ene campagne di dvins l' tins. — Guy Belleflamme (fråze rifondowe).
- Li houte assûne del miråcoleye. — Roger Viroux (fråze rifondowe).
- L' aiwe lyi court foû des ouys, pieles di miråcoleye. — André Gauditiaubois (fråze rifondowe).
- A, waeyén des beas djoûs, dji sins pielter deus låmes
Plintes di miråcoleye tot loucant nos djårdéns — Louis Lagauche, "L' inmant", Esté del Sint-Mårtin, (1947), p. 90 (fråze rifondowe).
Parintaedje[candjî]
Mots vijhéns[candjî]
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes[candjî]
sinse do mot k' est ratourné
Almand : Melancholie (de), Schwermut (de), Wehmut (de)
Inglès : melancholy (en)
Espagnol : melancolía (es)
Francès : mélancolie (fr), nostalgie (fr), spleen (fr)
Neyerlandès : melancholie (nl), weemoed (nl)
