rame
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje latén « ramus »; pu stindaedje di sinse å bouxhaedje avou ene coxhe.
rame | rinme |
Prononçaedje
[candjî]Loukîz a : « rinme »
- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀam/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
rame | rames |
rame femrin
- (mot d’ foistî) pitite féne coxhete, aprume di beyôle, ki sieve eto a sotni les poes, et fé des ramons.
- Avou les rames di bôle, i fjheut des ramons — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- On prind des brantches di hesse po fé des rames di poes; li mî, c' est les pus brantchous — Motlî Anselme so les cortis a Bietris (fråze rifondowe).
- Metoz des rames a vos poes greks — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- (botanike) coxhea des canadas.
- Nos aléns ramasser ås rames des petotes — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- bouxhaedje (so ene djin k' a fwait ene biestreye).
- On nd a atrapé des rames so nosse dirî, cwand on-z esteut djonne — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- mete des rames a ses poes prinde des bounes abitudes di vicaedje.
- Djonnes, ni prindoz k' des bons pleus
Metoz des rames a vos poes — Jean-Simon Renier (fråze rifondowe).
- Djonnes, ni prindoz k' des bons pleus
Sinonimeye
[candjî]- (coxhe di beyôle): rinme
- (fouyaedje des canadas): Loukîz a : « bahou »
- (bouxhaedje): Loukîz a : «Motyince:volêye di côps/walon»
E cisse pådje ci, n’ a pont d’ ratournaedje pol mot. El pôrîz radjouter, s’ i vs plait ? Come çoula, l’ årtike rissereut d’ adrame.
Etimolodjeye 2
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « rame », el pout stitchî vaici.
Sustantif
[candjî]rame femrin
- todi avou l’ mot rime dins les ratourneures :
- sins rime ni rame : sins råjhon.
- I broca sor lu sins rime ni rame. — Jean Wisimus (fråze rifondowe).
- i n’ a ni rime ni rame : i n’ a pont d’ råjhonmint ; i n’ a pont d’ shûte dins les idêyes.
- çoula n’ a ni rime ni rame : çoula n’ a ni cou ni tiesse.
- Cwand çou k'on vos dmande di fer vos parexhe esse sins rime ni rame. — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).
- èn nén fé ni rime ni rame : èn nén tchicté, èn nén fé ni ene ni deus.
- sins rime ni rame : sins råjhon.
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]sins rime ni rame
- Francès : sans rime ni raison, sans cause apparente, sans justification
èn nén fé ni rime ni rame
- Francès : ne pas hésiter un instant
Etimolodjeye 3
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « rame », el pout stitchî vaici.
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
Sustantif
[candjî]rame femrin
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Dobès rfondowes do walon
- Mots ki s' prononcèt parey totavå
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon des foistîs
- Motlî do walon pol botanike
- Årtikes sins ratournaedje
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon scrîts e Feller
- Sustantifs do walon scrîts e Feller