aponde

Walon (Rifondou)

Dobès rfondowes

aponde

apwinter

Etimolodjeye

Do viebe «ponde» avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	apond
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	apondoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	apondans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	apondnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	apondrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	apondeu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	aponde
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	apondou
Ôtes codjowaedjes	come ratinde

aponde (v. sins coplemint)

1. si mostrer d' å lon.
   • I savént bén k’ on djoû, on divreut vey aponde li fén d’ totes ces batayes, et ossu li victwere (Sicrijheuse di Hermåle-dizo-Hu d' on tecse sol guere di 14).
   • I v’sonla qui s’vwès, pus doûce qui l’ombåde
     Qui l’vint zuzinêye qwand l’êreûre apond,
     I v’sonla qui s’vwès, pus doûce qu’ine ombåde,
     Dispièrtéve vosse coûr qui dwèrméve è s’wåde. — Émile Wiket, Fruzions d' cour, p.76.
   • C’ est twè, cwand apond l’ aireur,
     Ki fwait rizete å solo,
     Ou bén, cwand l’ beaté s’ mostere,
     Ele si bagne divins tes flots. — Louis Lagauche, Tchansons tchusèyes, (1908-1912), «Li bat’lî» p.54 (fråze rifondowe).
   • E si aiwe, tos les oujheas do vå,
     Acorèt s' rafrister l' palå,
     Si rade k' å cir apond l' aireur…— Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.70 (1929), "Li rèwe" (1926) (fråze rifondowe).
   • Onk come l' ôte al fén do monde,
     Cwand ç' serè po nos djudjî,
     Diè reyrè d' nos vey aponde
     Si ns n' avans k' des sfwaits petchîs. — Jean Dessard, D'ine cohe so l'aute, 1939, p.149, Vîve Saint-Åbin (1937) (fråze rifondowe).

Ratournaedjes

aponde

• Francès : poindre ^(fr), apparaître ^(fr), se profiler ^(fr)

Codjowa

aponde

1. suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « aponde ».