kiråyî

Walon (Rifondou)

Alofômes di k(i)- / co-

Plinne cogne Lidje-Årdene (betchete sipotchåve)	Cogne Nameur-Tchålerwè (betchete nén spotchåve)	Sipotcheye cogne Lidje-Årdene
kiråyî	coråyî	cråyî

Etimolodjeye

Do viebe «råyî» avou l’ betchete « ki- » des viebes.

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	kiråye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	kiråyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	kiråyans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	kiråynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	kiråyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	kiråyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	kiråye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	kiråyî
Ôtes codjowaedjes	come waitî

1. dischirer dins tos les sinses.
   • Li tchén a cråyî li bouxhon d' fleurs.
   • Ele tchante ene tchanson k' on a måy Oyou tchanter viè la-hôt; Ene tchanson si doûce k' ele kiråye Li pôve cour do ci ki l' ôt — Laure Gesell (fråze rifondowe).
2. råyî comifåt (des crouwås).
   • I fåt kiråyî les ourteyes.
   • Il ont cråyî totes les håyes; et asteure, i s' ewaerèt k' i gn a pupont d' moxhons.
3. prinde pås mousmints, pås tchveas (tot apougnant ene ôte djin).
   • Leyîz m' aler; vos m' kiråyîz tot — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
4. distrure.
   • N' alez nén kiråyî les nis d' oujhea — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
5. (viebe å prono) : Loukîz a : « s’ kiråyî ». : Loukîz a : «si kiråyî».

Parintaedje

• kiråyaedje (kèrayadje), kiråyåjhe (kèrayâye), kiråyeu / kiråyresse (kèrayeûr, kèrâyerèsse).

Sinonimeye

• (dischirer tot saetchant dins tos les sinses): dismoirçuler, discwåtler
• (råyî comifåt des crouwås): dizindjner, dimezindjner

Sipårdaedje do mot

w. do Levant

Ortografeyes

Divant 1900 :

• kirâï : E203 ^(lére)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• kiråyî : E1; kiråyî / k'råyî: E170

E rfondou walon :

• kiråyî : R10
  • kèraye / k'raye: E200 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins : E165 (k' a "ray" = råyî), R13

Ratournaedjes

dischirer tot saetchant dins tos les sinses

• Francès : tirailler ^(fr), écarteler ^(fr)

råyî disk' å dierin

• Francès : extirper ^(fr), déruire ^(fr)

Pårticipe erirece

	singulî	pluriyal
omrin	kiråyî	kiråyîs
femrin	kiråyeye	kiråyeyes

kiråyî omrin

1. Pårticipe erirece omrin do viebe "kiråyî".