moenne
Apparence
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mwɛ̃n/ /mɔ̃n/ /mwɛn/ /mwan/ (betchfessî oen)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mwɛ̃n/
- Ricepeures : nén rcepåve
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje latén « monachum » . Dataedje do mot : 1250.
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
moenne | moennes |
moenne omrin
- (e l’ eglijhe catolike) ome di rlidjon ki vike tot seu u e cminålté e-n on moustî, lon erî del veye do monde.
- Dinez lyi cwand minme on moenne po l’ kifessî divant del pinde. — Gaston Lucy.
- Tu ravizes on vî moenne ki vna briber l' ôte djoû, tot schoyou, a pîs dschås, mågré k' i vnaxhe di Paris, dijheut i— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 114, "L'infifélité d' Catrène" (fråze rifondowe).
- Il a todi yeu l’ nez fén, po esse on sint, on vraiy, Li moenne ki bresse l’ Ôrvå, li Trapisse, li Chimai. — Lucyin Mahin.
- Djiblou esteut e Roman Payis, mins li Duc di Braibant leyive les moennes trankiles, la k’ il estént "les prumîs monsieus do Braibant". — Yannick Bauthière.
- Li meyeu di tot, a çou k' i m' shonne,
C' est del arinner come on vraiy moenne
— Ep. Martial, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, ‘’Li savtî des recoletes’’, 69-73 (fråze rifondowe). - Come quausë tos lès kërés dès vëladjes d’avaur là, lès mwin.nes dë l’abîye dë Bounéfe ont r’fësé èt yèsse cotchèssîs— Bernard Vanorlé : Fau lès cauves Noer Boton l° 505, p. 20-21..
-
moennes boudisses ki brubèt
-
moenne di l' ôre di Sint Dominike
Ratourneures
[candjî]- viker come on moenne : viker tot seu.
- On dit eto : come on nûton.
- Loukîz a : vike-tot-seu.
- F. "vivre en solitaire".
- crås come on moenne : foirt crås.
- On dit eto : come ene lote.
- rodje moenne : moenne di l’ Ôre des Timplîs.
- coyon d’ moenne : sôre di grosse biyoke.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Dizotrins mots
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]ome di rlidjon ki vike e cminålté
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike moenne so Wikipedia.
Etimolodjeye 2
[candjî]Loukîz a : « moenner ».
Codjowas
[candjî]moenne
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « moenner ».
- Ele moenne les tchvås come èn ome.
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « moenner ».
- Fåt i ki dj’ moenne l’ oto ?
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « moenner ».
- Moenne les vatches a l’ abuvroe !
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots avou l' betchfessî oen
- Mots do walon d' on seu pî
- Mots do walon vinant do latén
- Mots ki l' prumî eployaedje est daté
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon pol rilidjon catolike
- Mots do walon avou des ratourneures
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon