pårt
Apparence
Cisse pådje ci do Wiccionaire n’ est co k’ ene esbåtche.
Si vos avoz des cnoxhances sol sudjet, vos nos ploz aidî tot rtchôcant des dnêyes so l’ årtike : clitchîz sol boton « candjî » po radjouter des infôrmåcions.
Si vos avoz des cnoxhances sol sudjet, vos nos ploz aidî tot rtchôcant des dnêyes so l’ årtike : clitchîz sol boton « candjî » po radjouter des infôrmåcions.
Etimolodjeye
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « pårt », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : Prononçaedje a radjouter
- prononçaedje zero-cnoxheu : Prononçaedje a radjouter
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
pårt | pårts |
pårt femrin
- boket ki rvént a ene sakî
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- (mot d’ djeu) bate inte djouweus.
- Dj’ a loukî après vos tot sôrtant d’ basse messe, po vey si vs n’ årîz nén djouwer ene pårt å biyård amon Djan Rmey. — Henri Simon, « Janète » 1911, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.138 (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- èn nén dner s' pårt å tchén (u: å tchet) :
- magnî voltî d' èn amagnî, k' èn ôte n' inmreut motoit nén.
- Del misse, a ! oyi k' on nd a magnî; nosse Djôzef ni dnéve måy si pårt å tchén. — Lucyin Mahin.
- èn nén fé moens d' arnåjhreyes, di biestreyes k' èn ôte.
- Dj' a yeu bråmint d' efants, des arnåjhes di fis, des spitantès båsheles, et avou ça des belès-feyes ki n' dinént nén leu pårt å tchet. — Joseph Selvais (fråze rifondowe).
- magnî voltî d' èn amagnî, k' èn ôte n' inmreut motoit nén.
- fé s' pårt : mete si scot..
- Li nîve dischind, èle vint fé s’ paurt
Èt m’ rascouvru d’on blanc linçou.
Li nîve èst là, one miète su l’ taurd
Ariverè-t-èle à fé ç’ quèle vout ?
— Jacques Desmet.
- Li nîve dischind, èle vint fé s’ paurt
- fé les pårts : diner a tchaeconk li boket ki lyi rvént (d' ene eritance, evnd.).
- i (ele) n' esteut nén la cwand on-z a fwait les pårts : i (elle) est biesse (come si on-z åreut pårti l' sûtisté, et k' i n' åreut nén yeu s' pårt). Loukîz a : « dimey-doûs »
- a pårt… : sins conter… ; apus ki…
- n’ esse nole pårt
- po m’ pårt
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]èn nén dner s' pårt å tchén
- Francès : a) ne pas cracher dessus ; b) ne pas être en reste
i (ele) n' esteut nén la cwand on-z a fwait les pårts
- Francès : il lui manque un brin/grain, il n' a pas inventé le fil à couper le beurre
fé s' pårt
- Francès : y aller de sa contribution, faire sa part de travail