Mouze
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje gayel « mus » (u « moz ») (frexhe plaece), pal voye do tayon-bodje latén « Mosa » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /muːs/ /myːs/ /muːz/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /muːs/
- Ricepeures : nén rcepåve
No prôpe
[candjî]Mouze femrin (sins årtike)
- (no d’ aiwe) longue aiwe ki prind sourd e l' France, pu vni bagnî l' Walonreye pu l' Holande po s' radjonde å Rén et s' aler egoler el Mer do Nôr.
- Il a falou ratinde les prumîs djoûs d' måss po vey les prumîs senes di rlignaedje, çou k' a amoenné di l' enaiwaedje pattavå, et des grossès aiwes so Houye et so Mouze — Michel Piette (fråze rifondowe).
- L' aiwe di Mouze est tote maxheye — Motî Haust, a «mahî» (fråze rifondowe).
- Et, cwand del shijhe on bea feu d' artifice
Fjheut blawter Mouze å Paradis des Tchvås,
Ene bele noere tiesse avou l' vizaedje wainisse
Aveut po djîsse on blanc lét d' ospitå
— Louis Lagauche, "Li ptit hierdî" (1926), p. 109 (fråze rifondowe).
-
Mouze a Nameur.
Ratourneures
[candjî]- Mouze et les vås
- c' est nén lu k' a pixhî Mouze
- bate Mouze
- n’ aveur nén pus fwin ki Mouze n’ a soe
- Mouze vént todi rcweri ses oxheas l' aiwe vént todi rprinde çou k' ele a tapé sol rivaedje; dijhêye po ene sakî ki rprind çou k' il a dné. Franwal: ahåyant po: "donner c'est donner, reprendre, c'est voler".
- c' est ene gote d' aiwe e Mouze ci n' est nén grand-tchoi. Franwal: ahåyant po: "c'est une goute d'eau dans l'océan".
- èn pont trover d' aiwe e Mouze : esse biesse come ses pates.
- va s' tchire e Mouze, on voerè t' cou (måhonteuzmint) dihjêye po-z evoyî ene sakî å diåle.
- cwand les strons åront d' l' esprit, Mouze pasrè a Paris dijhêye po balter on boirgnasse.
- s' i s' tapreut-st e Mouze, i n' si neyreut nén il a bråmint del tchance. Franwal: ahåyant po: "Il crève de chance".
Parintaedje
[candjî]- moziner, mozinaedje, mozinter
- mozliner
- mozter
- mouzlî, mouzleu
- mouze (o.n.; pa stindaedje di sinse di "Mouze" tot wårdant l' djinre do francès "fleuve")
- Mozale
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Mouze
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike Mouze so Wikipedia