cou dzeu cou dzo
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Shûte des mots : «cou» + «dzeu» + «cou» + «dzo».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ku‿dzøː‿ku‿dzɔ/ /ku‿dzøʀː‿ku‿dzɔ/ /ky‿dzøː‿ky‿dzɔ/ /ky‿dzøː‿ky‿dzu/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ku‿dzøː‿ku‿dzɔ/
Advierbire
[candjî]cou dzeu cou dzo (nén candjåve)
- d' ene manire foirt disrindjeye.
- On rén do tot les mete cou dzeu cou dzo — Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
- Totafwait rote cou dzeu cou dzo — Guy Cabay (fråze rifondowe).
- Les meubes avént arivé cou dzeu cou dzo — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- Cwand il ont distrût li viye aschålance do Rwanda, totafwait a ndalé cou dzeu cou dzo — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- Li pressintumint ki nos csincyive ni tårdja waire a vni rvierser tot l' estalaedje cou dzeur cou dzo. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.14 (fråze rifondowe).
- Mins ça n' est nén possibe Di esse cou dzeu cou dzo, D' candjî todi d' tchimijhe — Julos Beaucarne (fråze rifondowe).
- Gn-a l’ timps qu’èst tot cu d’zeû, cu d’zo,
I djale à l’uch, bolant en d’dins,
Dimoroz vêla dins l’ culot,
Dj’ rabroke d’lé vos pwârté pa l’ vint. — Jacques Desmet. - Li moenneu d' l' acawêye di scleyons n' aveut seu prinde li tournant å dzo del rowe do Mont; il avént foncé dins l' ouxh d' ene måjhone, et fote li tåve et les tcheyires cou dzeu cou dzo — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]- (fizicmint) : a l' evier, li cou å hôt / li cou e hôt, pî po tiesse
- (morålcmint) : dins tos ses estats
Mots vijhéns
[candjî]- (plaece k' est insi) : cafarnayom, mixhe-maxhe, assonre, cråmignon, araedje, pé k' amon Laca, pé k' amon Librixh
- (mete insi, fizicmint) : calmaxhî, catouyî, assonrer
- (mete insi, morålcmint) : dizôrner, discatibuler
Rilomêye do mot
[candjî]Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- Cou dzeu cou dzo (cu d'zeû cu d'zos) : gazete e walon po ls efants eplaideye pa w:Chantal Denis
- Cou dzeu cou dzo : Cou d'zeûr, cou d'zos : Comedeye da Yvonne et Emile Stiernet d'après Blaise de Claude Magnier.
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- cu d'zeû cu d'zos : C99 a "cu"
- cu dzeû cu dzos : S0 a "cu"
- cou d'zeûr, cou d'zos : E1 a "cou"
- cu d'zeûr cu d'zou : O4 a "cu"
- kë d'zeû kë d'zos : C65 a "kë"
- cu dzeû cu dzou : S117 a "cu"
Li mot n’ est nén dins :
Ratournaedjes
[candjî]d' ene manire foirt disrindjeye, fizicmint
- Arabe marokin : مخربق (ary) = مْخرْبق = mkherbeq
- Inglès : upside down (en)
- Francès : sens dessus dessous (fr), en mésintelligence (fr), en dépit du bon sens (fr)
d' ene manire foirt disrindjeye, morålmint
Addjectivire
[candjî]cou dzeu cou dzo omrin et femrin (nén candjåve)
- disrindjî pår.
- Pupont d' rilidjon, les manaedjes cou dzeu cou dzo : a cwè vôrîz k' les djonnes si ragritchénxhe ? — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
[candjî]disrindjî
- Arabe marokin : مخربق (ary) = مْخرْبق = mkherbeq
- Inglès : upside down (en)
- Francès : sens dessus dessous (fr), chamboulé (fr), chamboulée (fr)