Aller au contenu

racwiter

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Do viebe « acwiter » avou l’ betchete « ri- » des viebes çou ki dene on mot avou l' bodje « cwite », avou l’ betchete « ra- » des viebes ey avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) racwite
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) racwitez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) racwitans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) racwitnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) racwitrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) racwitéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) racwite
pårt. erirece (dj’ a, vos av) racwité
Ôtes codjowaedjes come bouter

racwiter (å prono : si racwiter)

  1. (viebe å coplemint) èn pus dmander d' esse payî po èn ovraedje k' on-z a fwait (betchete ri- nén radjoutante).
    • Dji lyi a racwité ses 100 uros.
  2. (viebe å coplemint) diner les cwårts k' on doet,
    • C' est l' moumint d' racwiter les papîs passés emon l' notåre Émile Gilliard (fråze rifondowe)..
    • Il a dvou racwiter les amindes Motî Gilliard (fråze rifondowe).
    • Mins, veyoz vs, li ci k’ a petchî,
      Doet mågré tot racwiter s’ deteJoseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.40, “Qui fait mâ trouve mâ” (fråze rifondowe).
  3. (viebe å coplemint)rinde çou k' on doet di diferinnès façons, kécfeye a môde di siervices.
    • Sabaye comint k' i såreut racwiter les djambons d' mon ces djins la ? Joseph Calozet (fråze rifondowe).
    • I nos a siervou po rén, tant k' il a yeu tot racwité Motî Gilliard (fråze rifondowe).
  4. (viebe å coplemint) (mot d’ rilidjon) dimander (å Bon Diu) k' i roveye les biestreyes k' on-z a fwait.
    • La dzeur, tot s’ paye tchirmint,
      I fåt tot on sieke di tourmints,
      Po racwiter li pus ptite fåte. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.91, “Vîx Souv’nir” (fråze rifondowe).
    • Signeur, dinez nos ådjourdu li pwin po nosse djournêye; et s' racwitez totes nos måcules — ratournaedje del Påter (fråze rifondowe).
    • Racwitez nos mariminces come nos levrans l' penitince ås cis ki nos ont fwait tourmint Lucien Léonard, ratournant l' Påter (fråze rifondowe).
  5. (viebe å prono) si fé cwite d' ene dete.
    • Prind çoucial po t' racwiter. Po çou k' i dmeure, nos côprans l' côp e deus. Dj' a payî nos detes Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 9 (fråze rifondowe).

Parintaedje

[candjî]

racwitaedje

Sinonimeye

[candjî]
  • (diner les cwårts k' on doet): ripayî

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : R13

Ratournaedjes

[candjî]
èn pus dmander d' esse payî Loukîz a : acwiter
payî (ene aminde) Loukîz a : payî
ripayî Loukîz a : ripayî
dimander d' esse fwait cwite (d' on petchî)