schoyou
Apparence
(Redjiblé di schoyowe)
Ordinairmint | Dirî cossoune s’ on prononce /sk/ |
---|---|
schoyou | eschoyou |
schoyou | scheu |
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « schoy- », bodje A do viebe « scheure », avou l’ cawete « -ou »
Prononçaedje
[candjî]Loukîz a : « scheu »
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hɔ.ˈju/ /ʃɔ.ˈju/ /ʃɔ.ˈjy/ /ʃɔ.ˈjœ/ (betchfessî sch, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃɔ.ˈju/
- Ricepeures : scho·you
Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | schoyou | schoyous |
femrin | schoyowe | schoyowes |
schoyou omrin
- pårticipe erirece omrin do viebe </noinclude> «scheure».
- Il ont schoyou l' biyokî.
- Il a schoyou ene potêye djus del finiesse — Motî Haust (fråze rifondowe).
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | schoyou | schoyous |
femrin padrî | schoyowe | schoyowes |
femrin padvant | schoyowe | schoyowès |
schoyou omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- toumé al tere, foiravant po des fruts d' åbe.
- Bråmint des pernales sont schoyowes après l' grande air.
- A poenne schoyous do paradis
A tchaeke pas, leu djoye ridobele. — Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.127, « Lès-èfants » (fråze rifondowe). - Boket do paradis
Schoyou sol tere walone— Louis Lagauche, "L' inmant", Di Hastîre à Dinant, (1947), p. 133 (fråze rifondowe).
- houte, fini.
- Vola l' anêye schoyowe, et les beas djoûs rivnèt påjhûlmint. — L. Stasse (fråze rifondowe).
- A vint ans, l’ amour esteut vraiy,
Mins a swessante, tot est schoyou. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.41, “Tot passe” (fråze rifondowe). - Li rmimbrance a l’ soumey d’ on roytea, veyoz vs … ene tchitchêye el dispiete … et l’ bizawe fritchtêye don håre don hote, fjhant spiter foû des roviance les schoyous sacwès di dvins l’ tins… — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.5 (fråze rifondowe).
- I fåt rovyî les schoyowès anêyes;
Dji vos sohaite ene boune anêye, crolêye — tchanté pa Jean Loos et scrît pa s' pa (fråze rifondowe). - Et l’ cour dimeure efant, mågré les ans schoyous. — Louis Lagauche, « L’aimant » XVIII (fråze rifondowe).
- foirt mouwé.
- Dji so télmint schoyowe, di vos vir, ki, do côp, dji roveye di vs dire ki dji vs voe voltî.
- Avou tos ces evenmints la, on pout dire k' on-z a stî scheus. — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- alouwé.
- Insi ene djonne feye n' a sovint k' les tchagrins,
Ele est schoyowe divant d' fé si intrêye. — Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 110, "Ås vîs djônês" (fråze rifondowe).
- Insi ene djonne feye n' a sovint k' les tchagrins,
- amwinri.
- Tu ravizes on vî moenne ki vna briber l' ôte djoû, tot schoyou, a pîs dschås, mågré k' i vnaxhe di Paris, dijheut i. — Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 114, "L'infifélité d' Catrène" (fråze rifondowe).
- Il est schoyou, on voet bén k' il a stî malåde.
- La on boket, ça n' va pus k' so ene pate; il est todi pus schoyou, come onk k' a leyî ses fesses e l' bouwêye. — Auguste Laloux, Li p’tit Bêrt (fråze rifondowe).
- baxheye tot djåzant del vuwe.
- Mi vuwe est schoyowe.
- ki n' a pupont d' foice, d' awè trop bouté.
- Dji so scheu après tos ces kilometes la.
- Elle est scheute, li djin, tote le sinte djournêye so ses djambes.
- ploumé å djeu.
- Ci côp ci, dji so scheu: dji m' erva.
Sinonimeye
[candjî]sins pupont d' foice
- hode, hodé, nåjhi
- Loukîz a : Motyince:sins foice, d’ awè trop bouté/walon
Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots avou l' betchfessî sch
- Dobès rfondowes do walon
- Addjectifs do walon avou l' cawete -ou
- Pårticipes erireces do walon avou l' cawete -ou
- Mots avou l' betchfessî sch (halcrosse rîlêye)
- Mots do walon di deus pîs
- Pårticipes erireces do walon
- Pårticipes erireces del cénkinme troke
- Modeles po les pårticipes erireces walons
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes
- Addjectifs do walon metous padvant ou padrî