taessea

Racsegnes eciclopedikes po tos les sinses do mot «taessea»

• 

  di djåbes d' avoenne (tèssê, Lidje)

• 

  di djåbes di frumint

• 

  di boteas di strin (tassê, Basse Årdene)

• 

  di four (tassia, Hinnot walon)

• 

  = pitite hôte nulêye (tacha, El Lovire)

Walon

Etimolodjeye

Bodje «taes» (hopea) (avou les rîles di scrijhaedje do son S) avou l’ cawete « -ea »; li sinse di "pitite hôte nûlêye" vént dandjreus del cogne di ci nouwaedje la ki ravize on dijhea.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /tɛ.ˈsɛː/ /tɛ.ˈsæː/ /ta.ˈsɛː/ /ta.ˈsja/ /ta.ˈʃa/ (betchfessî ae), (betchfessî ea)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /tɛ.ˈsja/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
• Ricepeures : taes·sea

Sustantif

singulî	pluriyal
taessea	taesseas

taessea o.

1. (mot des cinsîs) djåbes dressêyes (sovint a dijh) divant d' esse tcherdjêyes.
   • Les longowès fotches, atakèt les taesseas — H. Simon (fråze rifondowe).
2. taes d' four, taes d' boteas, taes di strin, taes d' djåbes dins l' gregne.
   • N' avance nén tant les balots: i gn a l' taessea ki brike — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
   • Ni t' mete nén a l' aschate do taessea : ti vas tumer — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
   • I fårè laire ene tape ciddé po monter l' taessea disca padzo l' toet — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
3. pitit taes d' four dins les tchamps.
4. (mot d’ meteyo) pitit hôt nouwaedje.
   • Dj' a rwaitî dzo l' tchape do cir; Dji m' a rtrové so on taessea; Dj' a fwait å solea ene grosse clignete (C. Thonet).
5. court plovaedje.
   • Il a tcheu on ptit taessea — ALW 3 sol tins ki passe et l' tins k' i fwait (fråze rifondowe).}

Parintaedje

Loukîz a : « taes »

Sinonimeye

• (djåbes dressêyes a dijh): dijhea, croupete; Loukîz a : dijhea
• (moncea d' four el gregne): mafe; Loukîz a : mafe
• (pitit taes d' four dins les tchamps) : coejhea; Loukîz a : coejhea
• (nûlêye tote seule): tahourea; Loukîz a : tahourea
• (court plovaedje): pitite walêye; Loukîz a : walêye

Sipårdaedje do mot dins les pårlers coinreces

• (djåbes dressêyes a dijh): w. do Levant
• (moncea d' four, di boteas): Basse Årdene
• (pitite hôte nûlêye): w. do Coûtchant

Ortografeyes

{{Orto | = ? tassê = S38, hagnon 78 | femrin no ki l' omrin, c' est : [[tassé = G152 | tèssê = E34, E170 | tassê = S17 p.306, S109, S117 | tassé = S104 | tassin = S44 | tassia = C8, G203 p. 84. | tacha = O3, O4, G203 p. 84. | taessea = R10 |- = E165, R13 }}

Ratournaedjes

± djåbes dressêyes a dijh Loukîz a : dijhea

• Francès : dizeau ^(fr)

± moncea d' djåbes el gregne Loukîz a : mafe

• Francès : gerbier ^(fr)

± pitit taes d' four dins les tchamps Loukîz a : cojhea

• Francès : melon ^(fr)

± pitit hôt nouwaedje

• Francès : cumulus ^(fr), petit nuage ^(fr) rond (nén ratournåve direk e francès)

± pitit plovaedje Loukîz a : walêye

• Francès : ondée ^(fr)