awiyon
Aller à la navigation
Aller à la recherche
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Bodje « awiy- » (« aweye ») (avou candjmint d’ voyale), avou l’ cawete « -on »
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.wi.ˈjɔ̃/ /aw.ˈjɔ̃/ /ɛw.ˈjɔ̃/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.wi.ˈjɔ̃/
- Ricepeures : awi·yon
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| awiyon | awiyons |
awiyon omrin
- (mot d’ zolodjeye) boket do coir des wesses et moxhes al låme ki lzî sieve a s' disfinde.
- L' awiyon del wesse est foirt dandjreus.
- Ene wesse dissu ene fleur; ene djoleye feme dins s' djårdén; deus awiyons presses. — Jean-Luc Fauconnier (fråze rifondowe). (divins Fåvetes)
- pitite trike k' on pike les biesses di tcheriaedje avou, por zeles avancî pus rade.
- vé.
Ratourneures[candjî]
(organe di picaedje)
- moxhe a l' awion : inseke k' a èn awion, copurade ene wesse.
- F. hyménoptère, guêpe.
(organe di picaedje et di stombiaedje)
- diner l' awion :
- piker tot djåzant d' ene wesse.
- Gn a ene moxhe ki m' a dné l' awion, et gn a m' doet ki houzele.
- F. piquer, darder.
- piker ene biesse po k' elle avance.
- F.éperonner, aiguillonner.
- (imådjreçmint) piker dins vosse cour.
- Dji sinta m' pôve cour tot evoye et l' djalozreye mi dner l' awion (A. Maquet).
- F. aiguillonner, blesser.
- (mot d' schaesseu) bouxhî so ene ôte schaesse avou l' vosse, po fé toumer l' bateu.
- On leve li schaesse e l' air, et pu on dene l' awion.
(vé)
- elle a l' awion : ele ratind famile.
- On dit eto: esse ecinte.
- F. enceinte.
- aler a råwe et haper l' awion : po ene djonne feye, aler trinner et si rtrover grosse.
Sinonimeye[candjî]
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes[candjî]
- F. dard, aiguillon.
- F.aiguillon.
- F. pénis.