Aller au contenu

ewaerant

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Bodje « ewaerer- », bodje nén cnoxhou do viebe « ~ » avou l’ cawete « -ant », çou ki dene on mot avou l’ betchete « e- » d’ ecloyaedje

Prononçaedje

[candjî]

Pårticipe prezintrece

[candjî]

ewaerant (nén candjåve)

  1. pårticipe prezintrece do viebe « ewaerer ».
    • E s’ ewaerant, li tchvå a ståré l’ cavalî.

Addjectif

[candjî]
singulî pluriyal
omrin ewaerant ewaerants
femrin padrî ewaerante ewaerantes
femrin padvant ewaerante ewaerantès

ewaerant omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. k' ewaere, ki fwait awè peu.
    • Ciste ewaerante loumire shut les aroyes
      D’ avå les tchamps,
      Si trebouxhe so ene oirbire et fwait tot s’ kitoirtchant
      Des grabouyaedjes di rodjès royes. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Li plope », 1923, p.33 (fråze rifondowe).
    • Et nos rwaitant d' ewaerantès nûlêyes
      Bizer a l' astcheyance, come des cavales emacralêyes Jean Guillaume, Disk' å solea p. 33 (fråze rifondowe et rarindjeye).
    • Cwand l' mere di crapåd-volant rivént å ni, ele nos mostere èn ouy ewaerant d' oujhea d' nute Léon Demarche (fråze rifondowe et rarindjeye).
  2. ki sorprind.
    • Vos aloz vey ene sacwè, infén ene sacwè d’ ewaerant, di miråculeus ! Henri Simon, « Janète » 1911, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.113 (fråze rifondowe).
    • Ça fwait ki, come l' Univiers est åk d' ewaerant, on-z est tofer a cachî après des ôtès esplikêyes Lorint Hendschel.
    • Adon, i s' a metou a m' carwaitî; i rescouléve on pô so s' xhame come po mî vey; il aveut l' air k' i tuzéve bén lon; après ene hapêye, i låtcha: « Ewaerant! Mostrez m' on pô vos mwins» Lorint Hendschel, So l’ Anuti (fråze rarindjeye).
    • Mins li pus ewaerant d' tot c' est motoit çou ki nos a-st arivé ersè, divant di nos eroter pol Burmaneye Lucyin Mahin.
  3. fameus.
    • Dji m' kitoûne so m' cossén sins oizeur troubler l' ewaerante pinsêye ki vs cweroz å plafond. Joseph Mignolet, "Li vôye qui monte" (1933), p.31 (fråze rifondowe).

Sinonimeye

[candjî]
ki fwait sogne
ki sorprind

Parintaedje

[candjî]

ewaeranmint

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
ki fwait awè peu
ki sorprind