colebreye
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « coleber », avou l’ cawete « -reye ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kɔ.lɛb.ˈʀɛj/ /kɔ.lɛb.ˈʀɛːj/
- (pa rfrancijhaedje) /kɔ.lɛb.ˈʁɛj/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kɔ.lɛb.ˈʀɛj/
- Ricepeures : co·leb·reye
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
colebreye | colebreyes |
colebreye femrin
- (mot d’ colebeu) eshonna d' colons d' on minme colebî.
- C' est lu k' a l' pus bele colebreye do payis — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Dji n' a ni colon, ni cok, ni linroû ni pinson
Et come dji sai k' tchaeconk a si ptite colebreye
Mi, dji vou passer m' tins, a boere sacwants ptits dmeyes
— Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, « Li savtî », 77-143 (fråze rifondowe).
- (pa stindaedje do sinse) eshonna di biesses k' on-z acleve (poyes, robetes).
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- (mocreçmint) troke, hiede.
- Come ele rivnént viè l’ vesprêye,
Pa les stroets pazeas,
Drî zeles gn aveut ene colebreye,
Di tot djonnes huzeas— Martin Lejeune, "Djônèsse, prétimps" (fråze rifondowe).
- Come ele rivnént viè l’ vesprêye,
- passion po-z aclever les colons.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- (pa stindaedje do sinse) passion ki nos rind sot.
- On-z a tchaeconk si colebreye — Motî Haust (fråze rifondowe).
- eshonna d' djins k' on ramtêye bråmint (dj' ô bén, eshonna d' djins ki tot ramtant fjhèt-st on brut come ene hoplêye di colons), ciste accion la.
- Kéne colebreye di femreyes ! — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Tos les djoûs, c' est l' minme colebreye — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- Elle est todi al colebreye
Sinonimeye
[candjî]eshonna di biesses k' on-z acleve
troke, hiede
divize k' on ramtêye so tertos
Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]eshonna d' colons e-n on colebî
- Francès : ensemble de pigeons composant un même colombier (nén ratournåve direk e francès)
eshonna di biesses k' on-z aclive
- Francès : ensemble d'animaux (poules, lapins, ...)
passion po-z aclever les colons
- Francès : colombophilie (fr), péristérophilie (fr)