constater
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « constat » (« il est vraiy ki »), did la li viebe francès francès « constater ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kɔ̃s.ta.ˈte/ /kɔ̃s.ta.ˈtɛ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kɔ̃s.ta.ˈte/
- Ricepeures : cons·ta·ter
Viebe
[candjî]constater
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | constate |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | constatez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | constatans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | constatnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | constatrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | constatéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | constate |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | constaté |
Ôtes codjowaedjes | come bouter |
- (v. sins coplemint) riwaitî k' ene sacwè est l' vraiye.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- (viebe å coplemint) (mot d’ colebeu) aherer l’ marke do colon d’ tape divins l' constateu .
- Dji shuva les coreus ossu vite ki dj’ pola come c’ est cial tot près. Mins cwand c’ est k’ dj’ intra, i gn aveut-st ene afwaire ! Ene gueuyreye ! Li prezidint, voleut ki ç’ n’ esteut nén permetou ; èn ôte dijheut siya. Al fén, on l’ constate. I n’ aveut nole marke ! — Henri Simon, « Li bleû-bîhe » 1886, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.27 (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]riwaitî k' ene sacwè est l' vraiye
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]aherer l' marke do colon d' tape dvins l' constateu
- Francès : constater (fr), introduire, dès la rentrée du pigeon, la bague de concours dans l'appareil vérificateur