djôminer

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje vî francike * « gaumyan » (sinse?), çou ki dene on mot avou l’ dobe cawete « -iner » des viebes; mot cité dins l’ FEW 16 26a.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /d͡ʒoː.mi.ˈne/ /d͡ʒoː.mi.ˈnɛ/ (betchfessî ô, halcrosse rîlêye)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /d͡ʒõ.mi.ˈne/
• Ricepeures : djô·mi·ner

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	djômene
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	djôminez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	djôminans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	djôminnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	djôminrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	djôminéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	djômene
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	djôminé
Ôtes codjowaedjes	come copiner

djôminer (v. sins coplemint)

1. (fizike) èn nén voleur ni prinde ni s' distinde, tot djåzant do feu.
   • Li feu djômene, el fåt grawyî — D.T.W.
2. (botanike) èn nén voleur djårner, po des semêyès grinnes.
   • Li smince djômene e tere dispoy troes samwinnes, nos n' årans måy rén d' bon — D.T.W.
3. (mot d’ coujhnåjhe) cure foirt doûçmint, tot djåzant d' èn amagnî sol feu.
   • Li tchå djômene so l' feu dispoy å matén — D.T.W.
4. trinner a l' ovraedje.
5. (noûmot pa stindaedje do sinse) (mot d’ zolodjeye) èn si nén voleur agritchî al matrice, tot djåzant di l' oû edjermoné di sacwants biesses ås tetes.

Parintaedje

• djôminance (astådje di l' oû edjermoné divant d' s' agritchî al matrice)
• djômyî

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• djômin ( (p.p. ) : G205
• djôminer : E1, E34
• djôminè : S33
• zômin ( (p.p. ) : G205
• djômin ( (p.p. ) : G205

E rfondou walon :

• djôminer : R10 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins : C8, E203

Ratournaedjes

èn nén voleur ni prinde ni s' distinde, tot djåzant do feu

• Francès : couver ^(fr)

èn nén voleur djårner, po des semêyès grinnes

• Francès : ne pas germer comme attendu

cure foirt doûçmint, tot djåzant d' èn amagnî sol feu

• Francès : mijoter ^(fr)