feme
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « femina » (kimere, frumele di biesse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /fɛm/ /fœm/ /fam/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fɛm/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
feme | femes |
feme femrin
- djin (do djinre da Eve), k’ èn ome est maryî avou.
- Les Trouks polèt spozer puzieurès femes. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Å matén, mi feme m’ a dit ki dj’ esteu grossir. — Paul-Henri Thomsin, ratourtnant Tchantchès, c'èst po rîre, 2023, p.10 (fråze rifondowe).
- djin (do djinre da Eve), k’ èn ome vike avou leye, dins ene societé k’ acceptêye li vicaedje eshonne sins papîs.
- comere (djin do djinre da Eve k’ a ddja bén 20 ans).
- totes les comeres, ene dins l’ ôte.
- Li Bon Diu fjha l’ feme foû d’ ene coisse d’ Adam. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- El Californeye, li feme est djoleye ; i lzî fåt des blancs, tertotes po galant. — Philippe Lagrange (fråze rifondowe).
- Les årdispènes, les sussètes, les murguets, rispårdît leus k’pagn’tantès sinteûrs, qui tchouf’tît l’visège come des lèpes di feûmes— Joseph Mignolet, Li payis des soteas (1926), p.41.
- (dins èn arinnoe) manire d' arinner si feme.
- Vos rovyîz, feme, d' apontyî l' soper. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Bon cour ni pout minti", p.73 (fråze rifondowe).
- C’ est vraiy, feme … c’ est vraiy … El foumire ki s’ emonte di m’ pupe, les djoûs di m’ vicåreye ripassèt … come les poes d’ on tchaplet k’ on disfile. — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.5 (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî](femrinne grande djin)
- t’ es èn ome come i gn a pont d’ femes : dijhêye cwand on est binåjhe d’ èn ome.
(djin marieye avou èn ome)
- vraiye feme, droete feme : feme k’ on est avou lweyålmint.
- feme del gåtche mwin, feme sol costé : feme k’ on n’ est nén avou shuvant li lwè ou les dujhances sociåles do moumint.
- les djonnès femes et les vîs toets, i fåt todi esse dissu / les djonnès comeres et les toets, i fåt todi esse dizeu
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Contråve
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S44
Ratournaedjes
[candjî] djin marieye a èn ome
djin ki vike avou èn ome sins papîs
totes les comeres
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike feme (discramiaedje) so Wikipedia