Aller au contenu

maké

Èn årtike di Wiccionaire.
Loukîz eto : make, måke.
Reployaedje do mot come såvadje no des dmorants d' on viyaedje, dizo l' disfondowe "makè", adonpwis, forcoridjaedje tot metant l' cawete -et dins li scrijhaedje

Prononçaedje

[candjî]

Pårticipe erirece

[candjî]
singulî pluriyal
omrin maké makés
femrin makêye makêyes

maké omrin

  1. pårticipe erirece omrin do viebe del prumire troke: «maker»
    • Li plantche lyi a toumé so s' tiesse, il a stî maké do côp (Franwalicot a "assomer").
    • Il esteut si foû d' lu k' afeye, i lyi åreut bén maké so les rins. Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
    • Ça fwait ki li djuri a shuvou li rcwestaedje di l' ameteuse et codåner l' ametou a 10.000 grivenes d' aminde po coixhe et bôrinnes. Dj' ô bén: po-z aveur maké l' ameteuse e plin vizaedje. Lucyin Mahin, Vera (fråze rifondowe).
    • Elle ont stî makêyes d' ene coxhe k' a rdjiblé.

Addjectif

[candjî]
singulî pluriyal
omrin maké makés
femrin padrî makêye makêyes
femrin padvant makêye makêyès

maké omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. assoumé.
    • Maké, estourdi dins s' trô, nosse Roga a dmoré sins bodjî, sol tins ki l' poûssire achevéve di s' rapoizer. Georges Michel (fråze rifondowe).
    • Vo l' la å dewôr; i tådje; maké pal tcholeur; stofant, k' i fwait. Jean-François Brackman (fråze rifondowe).
    • Vo-l'-la maké ! I n' frè pus rén ouy !Paul-Henri Thomsin, ratournant Li diâle è cwér, ine avinteûre di Bakelandt l’èspiyon di Napolèyon à Lîdje, 2009, p. 35 (fråze rifondowe).
  2. (imådjreçmint) acsût sicolodjicmint.
    • Ça n' est nén criyî trop foirt do dire ki tot l' payis est maké après l' piete di s' lingaedje so si waire di tins. Lorint Hendschel.
  3. sbaré d' ene novele.
    • Nén dimegne passé mins l' ôte, elle a avou l' tins d' lyi aprinde al sôrteye di messe : "Dji ratind ... ". On pô maké, i l' a stou. Sbaré, strindou ossu. Joël Thiry (fråze rifondowe).
    • Djezus esteut ashî e mitan des docteurs del Lwè, i les schoûtéve et les kessionéve. Tos les cis k' l' oyént, s' ewaerént di s' comprindmint et d' ses responses. Cwand i l' veyît, ses parints endè fourît tot makés Jean-Marie Lecomte, Evandjîle sint Luk (ratournaedje) (fråze rifondowe).
  4. biesse come onk k' on lyi a tapé so s' tiesse et k' i nnî dmeure åk.
  5. come emacralé.
    • On bea djoû, on rescontere deus beas iys ki vs trawnut disk' å cour et on-z est maké po todi. Félicien Barry (fråze rifondowe).

Sinonimeye

[candjî]

Parintaedje

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
assoumé
acsût sicolodjicmint
sbaré
sot
emacralé