mårticot
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Bodje flamind « marteken », « merteken » (« pitit séndje »), raptitixha di « Marte », « Martin », « Merte » (« Mårtén »), çou ki dene on mot avou l’ dobe cawete « -icot ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mɔːʀ.ti.ˈkɔ/ /maːʀ.ti.ˈkɔ/ /mɔʀ.ti.ˈkɔ/ /maʀ.ti.ˈkɔ/ /moːʀ.ti.ˈkɔ/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mɔːʀ.ti.ˈkɔ/
- Ricepeures : mår·ti·cot
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
mårticot | mårticots |
mårticot omrin
- (no d’ biesse ås tetes) séndje (tolminme li ké).
- Mins on n’ aprind nén a on vî mårticot a fé des xhenes, dai, potince ! Dji vs l’ a yeu d’ ene alinne. — Henri Simon, « Li bleû-bîhe » 1886, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.15 (fråze rifondowe).
- Kécfeye dji m’ dimande, camaeråde mårticot, la k’ ti m’ louke e coisse si c’ est twè k’ est l’ biesse — Jacques Lefebvre (fråze rifondowe).
- Tote parèye ku l' makète d'on pèlé mârticot. — Camille Gaspard.
- Et po l’ouh, on veut, â d’vins dè l′ tchèrète, on pôve vî mârticot racrapoté divins ‘ne vîle camisole, et qui higne atot tossant— Jean-François Renkin, Baraquîs, 1898.
- (pus stroetmint) séndje d’ on djouweu d’ toû.
- sôre di ptit séndje, ki l’ sincieus no, c’ est : Macaca.
- (pa stindaedje do sinse) arnåjhe efant.
- C’ est on ptit mårticot. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- Et s’ dit télfeye awè-neni,
Come vos, come mi,
On dirè ki fwait l’ mårticot,
Come mi, come vos. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Come mi, come vos», p.131 (fråze rifondowe). - Les deus mårticots vont sovint rvey leu polén al cinse — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- onk k’ i s’ è fåt dmefiyî.
- Dji n’ inme nén les avizances di ç’ mårticot la — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- (dins èn arinnoe) rabaxhant mot po l’ djin arinnêye.
- - Wou esteuss, hê, twè, ptit laid mårticot, li nute passêye ? (dit-st i l’ Ivier å roytea k’ i vleut edjaler)
- El rilavreye, ou çk’ on fwait l’ bouwêye — Anatole Marchal, Li Dérène Chîje, p. 152-153 (fråze rifondowe).
- - Wou esteuss, hê, twè, ptit laid mårticot, li nute passêye ? (dit-st i l’ Ivier å roytea k’ i vleut edjaler)
-
Deus mårticots.
Ratourneures
[candjî]- aprinde a on mårticot a fé des mawes.
- Aprind on a on vî mårticot a fé des mawes ? — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.15 (fråze rifondowe).
- on direut on mårticot so on gurzalî
- mårticot d’ saiwoe
- mårticot d’ apoticåre
Sinonimeye
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Rilomêye do mot
[candjî]Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke :
- Les deus mårticots: binde d’ imådjes da Auguste Laloux et Sabine de Coune.
Sipårdaedje do mot
[candjî]w. do Levant, w. do Mitan, Basse Årdene
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]tolminme ké séndje Loukîz a : séndje
pitit séndje do djinre macake
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike mårticot so Wikipedia
Sourdants
[candjî]Etimolodjeye:
- Charles Grandgagnage, Dictionnaire étymologique de la langue wallonne.
- Jean-Louis d’Arsy, Le grand dictionnaire françois-flamand, 1694 (lére).
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do flamind
- Mots do walon avou ene dobe cawete
- Sustantifs do walon avou l' dobe cawete -icot
- Mots avou l' betchfessî å
- Mots do walon di troes pîs
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les nos d' biesse ås tetes
- Mots do walon esplikés pa leu no sincieus
- Mots walons eployîs dins les arinnoes
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do grand Payis d' Lidje
- Mots do grand Payis d' Nameur
- Mots del Basse Årdene
- Mots ki sont dins l' ALW8
- Mots ki l' rifondowe est dins l' ALW8