priyî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « precari » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pʀi.ˈjiː/ /pʀi.ˈji/ /pʀi.ˈjɛ/ /pʀi.ˈje/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pʀi.ˈjiː/
- Ricepeures : pri·yî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | preye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | priyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | priyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | priynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | priyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | priyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | preye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | priyî |
Ôtes codjowaedjes | come criyî |
priyî
- (v. sins coplemint) dire des paroles, tot seu u avou des pareys a lu, ki s' adressèt å Bon Diu, a on sint, a on diè.
- Tins del guere, totes les djins ont ricmincî a priyî.
- Les fis, tot rintrant-st e leu djîsse,
Veyant leu mere coûtcheye so s' long,
Priyît, dmandît pardon !
Et rprindît les voyes di l’ Eglijhe. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.86, “Li Vôye di l’Eglise” (fråze rifondowe). - Seur k' e cisse måjhone la, li bouneur a pris djîsse,
Ca l' renant djwif ki s' sint ene miyete ragayårdi
S' adjenixh e corote et preye mî k' a l' eglijhe
Come s' i vneut d' intdrovi, l' ouxh d' ôr do paradis. — Joseph Mignolet, "Fleûrs d’osté" (1931), "Creyoz-m', ô rôbaleu" (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) dire ses paroles rilidjeuses a.
- I våt mî priyî l' Bon Diu k' ses sints.
- Adlé si efant, ouy, ele preye. — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Pauve kimére" (fråze rifondowe).
- Li boune Notru-Dame, cwand on l’ preye,
Ravoye ås andjes, di-st on, l’ santé.— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.132, “Li Présint à l’Avierge” (fråze rifondowe).
- F. "prier".
- dimander poleymint a.
- Dji vs preye di vs taire.
- dimander a (ene sakî) di vni a vosse måjhon, a on raploû, evnd.
- Kî çki vs avoz priyî pol raploû ?
- L’ anêye ki vént, seur k’ i priyrè Vera a vni avou lu e l’ Oucrinne, e moes d’ may. — Lucyin Mahin, Vera (fråze rifondowe).
- -Graphopoulos vis aveut i fwait des avances?
-I m' aveut priyî d' l' aler rtrover a si ôtel, mins dj' n' a nén stî
— Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 22 (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- dji vs è preye
- ni nén saveur ké sint priyî
- priyî do croere
- Dji vs preye do croere, Bodson, ki nos vigreus djonneas s’ batént come des grognårds, la, e fond del Russeye ! — Joseph Mignolet, « Al Bèle Fontinne », comèdèye di treûs akes, 1924, p.12 (fråze rifondowe).
- våt mî priyî l' Bon Diu k' ses sints
- si fé priyî : fé bråmint des antchous divant di bén vleur fé ene sacwè.
Parintaedje
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]dire ses priyires
Pårticipe erirece
[candjî]priyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "priyî".
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | priyî | priyîs |
femrin | priyeye | priyeyes |
priyî omrin
- li ci k' est invité ene sawice.
- I s' fåt ocuper d' ses priyîs.
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come criyî
- Mots do walon avou des ratourneures
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Sustantifs do walon
- Pårticipes erireces eployîs come sustantifs des viebes del deujhinme troke