priyî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « precari » (minme sinse).

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /pʀi.ˈjiː/ /pʀi.ˈji/ /pʀi.ˈjɛ/ /pʀi.ˈje/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pʀi.ˈjiː/
Ricepeures : pri·yî

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	preye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	priyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	priyans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	priynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	priyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	priyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	preye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	priyî
Ôtes codjowaedjes	come criyî

priyî

(v. sins coplemint) dire des paroles, tot seu u avou des pareys a lu, ki s' adressèt å Bon Diu, a on sint, a on diè.
- Tins del guere, totes les djins ont ricmincî a priyî.
- Les fis, tot rintrant-st e leu djîsse,
  Veyant leu mere coûtcheye so s' long,
  Priyît, dmandît pardon !
  Et rprindît les voyes di l’ Eglijhe. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.86, “Li Vôye di l’Eglise” (fråze rifondowe).
- Seur k' e cisse måjhone la, li bouneur a pris djîsse,
  Ca l' renant djwif ki s' sint ene miyete ragayårdi
  S' adjenixh e corote et preye mî k' a l' eglijhe
  Come s' i vneut d' intdrovi, l' ouxh d' ôr do paradis. — Joseph Mignolet, "Fleûrs d’osté" (1931), "Creyoz-m', ô rôbaleu" (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) dire ses paroles rilidjeuses a.
- I våt mî priyî l' Bon Diu k' ses sints.
- Adlé si efant, ouy, ele preye. — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Pauve kimére" (fråze rifondowe).
- Li boune Notru-Dame, cwand on l’ preye,
  Ravoye ås andjes, di-st on, l’ santé.— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.132, “Li Présint à l’Avierge” (fråze rifondowe).
- Peneuse egzistince
  Kî m’ fåt i priyî
  Po n’ nén ki s’ vindjince
  Mel doeve fé rovyî ? — Louis Lagauche, Les bwèh'lîs, 1948, p.13 (fråze rifondowe).
F. "prier".
dimander poleymint a.
- Dji vs preye di vs taire.
dimander a (ene sakî) di vni a vosse måjhon, a on raploû, evnd.
- Kî çki vs avoz priyî pol raploû ?
- L’ anêye ki vént, seur k’ i priyrè Vera a vni avou lu e l’ Oucrinne, e moes d’ may. — Lucyin Mahin, Vera (fråze rifondowe).
- -Graphopoulos vis aveut i fwait des avances?
  -I m' aveut priyî d' l' aler rtrover a si ôtel, mins dj' n' a nén stî
  — Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 22 (fråze rifondowe).

Ratourneures

dji vs è preye
ni nén saveur ké sint priyî
priyî do croere
- Dji vs preye do croere, Bodson, ki nos vigreus djonneas s’ batént come des grognårds, la, e fond del Russeye ! — Joseph Mignolet, « Al Bèle Fontinne », comèdèye di treûs akes, 1924, p.12 (fråze rifondowe).
våt mî priyî l' Bon Diu k' ses sints
si fé priyî : fé bråmint des antchous divant di bén vleur fé ene sacwè.