Aller au contenu

salåde

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Calcaedje do francès « salade » (minme sinse), lu-minme di l' bodje occitan « salada » (salêye), do tayon-bodje latén « sal » (sé).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
salåde salådes

salåde femrin

  1. (verdeure) sôre di verdeure avou des lådjès vetès foyes, ki l’ sincieus no, c’ est : Lactuca sativa.
    • Tot s’ divizant d’ traze a catoize,
      Ele cwitèt l’ martchî londjinnmint,
      Tinant, tchaeke, ene reuze e leus mwins,
      Plinne di salådes et di ramonasses. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Les deux djas’resses», p.121 (fråze rifondowe).
    • So ç’ tins la, li feume aléve fouyer èt sarcler lès mwêchès-ièbes intèr lès-êrèyes di salôdes divins l’ corti. Mês nin po lontins : èle rintréve po fé one jate di cafè, sièrvou avou one pitite gote di blanc pèkèt, deûs nicnacs èt one tchike ôs-èfants po rinde do bon corèdje pol deûzime tchèrèye. — Fernand Barvaux, Li fènâ mwès do bon vî tins, Singuliers, 1-2009.
    • I vos fåt sgoter l' salåde Motî d’ Cerfontinne, a « sgoter » (fråze rifondowe et rarindjeye).
  2. (plante) pixhelét, {{sla|
    • Vos m' iroz cweri kékes salådes dins l' hourlea.
  3. ôte sôte di vete plante di corti, ki s' magne crowe.
  4. (mot d’ coujhnåjhe) maxhaedje di crowès verdeures.
    • Vouss co del salåde di tomates ?
  5. tchôd amagnî avou des verdeures ey ene såce å lård.
    • Dji vôreu tant rmindjî ene salåde di poreas.
  6. (mot d’ militaire) batreye avou toplin des moirts.
    • Vos sovnoz vs bén, Linåd, m’ tcher camaeråde
      Do fameus tins do grand Napoleyon,
      Ki nos rivnéns tot stourdis del salåde
      Ki les Cozakes nos dnît a côps d’ canon ? — Charles Duvivier de Streel, dins Li pantalon trawé (fråze rifondowe).
  7. (imådjreçmint) maxhisse di sacwès ramexhnêyes.
    • Evôye, mu dis-dje ! Et, sins crankî,
      Dju v's ènn' afait 'ne fameûse salåde.
      Martin Lejeune.

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Dizotrins mots

[candjî]

orayes di live, doûcete, andive, cabuzete

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : O4

Ratournaedjes

[candjî]
verdeure ås lådjès vetès foyes, Lactuca sativa
ôte sôres di vetès plantes di corti, magneyes crowes
frisse amagnî ås crowès verdeures
tchôd amagnî
maxhisse

Waitîz eto

[candjî]