schåfe
Ordinairmint | Dirî cossoune s’ on prononce /sk/ |
---|---|
schåfe | eschåfe |
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje vî francike * « kaf » (hotche di poes, di feve) mot cité dins l’ FEW 16 293b, mot cité dins l’ FEW 17 23a (bodje mîtrin hôt almand « sceliva ») (hotche di poes, di feve) eyet mot cité dins l’ FEW 17 98b tayon-bodje vî francike « scarfia » (schaye, sclat).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hɔːf/ /ʃoːf/ /ʃaːf/ /ʃɛːf/ /ʃyːf/ /ʃiːf/ /skoːf/ /skʀoːf/ /s(i)kʀaːf/ /s(ɛ)kʀaːf/ (betchfessî sch)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /skɔːf/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
schåfe | schåfes |
schåfe femrin
- (botanike) deure ewalpeure d' ene djaeye.
- Mins l' londwmin å matén, il a pinsé k' il aveut d' l' ovraedje a dner å fi do prince et i lyi dit d' dispoujhî on grand vevî avou ene schåfe di djaeye. On côp, ene djonne gunouxhe aveut codou ene djaeye Mins k' esteut co raclôse didins si schåfe tote vete — Louis Piron, ratournant Lafontinne (fråze rifondowe).
- (botanike) ewalpeure des fruts des påwionacêyes (pitits poes, feves).
- (mot d’ zolodjeye) deure ewalpeure des mosses et di sacwants ôtès biesses di mer.
- (mot d’ zolodjeye) ewalpeure d' èn oû.
- Vola l’ fåve foû; vos magnroz li schåfe et mi l’ oû — fén classike des viyès fåves (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- sawè fé des schåfes avou des oûs (s' il avot des oûs, i freut des schåfes)
- awè a poenne li cou foû del schåfe : esse trop djonne po (fé ene metowe sacwè)
- Il ont a poenne li cou foû del --- k' i sont ddja å diåle!
Parintaedje
[candjî]- schafiote, schafioter, dischafioter, schafyî, dischafyî
- schafiotaedje (noûmot po «coquillage»)
- schafote, schafoter
- schûfion (hûfion)
Sipårdaedje do mot
[candjî]Basse Årdene (Bijhe), w. do Levant
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots avou l' betchfessî sch
- Mots do walon vinant do vî francike
- Mots do walon vinant do mîtrin hôt almand
- Mots ki l' prononçaedje zero-cnoxheu n' esteut waire u nén eployî å 20inme sieke
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon pol botanike
- Motlî do walon pol zolodjeye
- Mots del Basse Årdene
- Mots do grand Payis d' Lidje