schafyî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « schåfe » (avou candjmint d’ voyale), avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /ska.ˈfjiː/ /ska.ˈfji/ /ska.ˈfjɛ/ /ska.ˈfje/ (betchfessî sch, halcrosse rîlêye)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /ska.ˈfjiː/
• Ricepeures : scha·fyî

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	schafeye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	schafyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	schafians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	schafeynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	schafeyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	schafyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	schafeye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	schafyî
Ôtes codjowaedjes	come tcheryî

schafyî (viebe å coplemint)

1. rissaetchî li schåfe (des djaeyes, des noejhes).
   • Les spirous ont schafyî les noejhetes.
2. (imådjreçmint) touwer (waeraxhmint) (ene biesse, ene djin).
   • Il aveut schafyî l' tchivroû al bricole dins l' pré da Påket — Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
   • Dj' åreu co vlou dire ene sacwè di sbarant : Kî çk' a tiré so l' avion da Habiarimana, å moes d' avri 1994, et k' c' est ça k' a escoursi li peupe-sipata, k' gn a 800.000 djins k' ont stî schafyîs — Lucyin Mahin, Li batreye des cwate vints.
   • On voet cobén, disk' ås djoûs d' enute, ezès payis muzulmans come li Djordanreye u l' Pakistan, des frés vini schafyî leu sour, pask' ele a manni l' oneur del famile (sapinse les måyes). — Lucyin Mahin, Vera (fråze rifondowe).

Parintaedje

• schafiote, schafiaedje, schafieu
• dischafyî, dischafioter

Sinonimeye

• (rissaetchî li schåfe) : dischafyî, dischafioter, drovi
• (touwer) : scroter, speter, spater, netyî, macsåder, zigouyî

Ratournaedjes

rissaetchî li schåfe

• Inglès : to shell ^(en)
• Francès : écaler ^(fr)

Ratournaedjes

touwer

• Francès : éliminer ^(fr)

Pårticipe erirece

schafyî omrin

1. Pårticipe erirece omrin do viebe "schafyî".
   • Il aveut schafyî l' tchivroû al bricole dins l' pré da Påket — Lucyin Mahin (fråze rifondowe).