Aller au contenu

touwer

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « tūtāri » ‎(« waeranti »), pal voye do patwès latén « tūtāre » (distinde) adonpwis do vî francès « tuer » (distinde, maker, touwer).

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) towe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) touwez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) touwans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) touwnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) touwrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) touwéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) towe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) touwé
Ôtes codjowaedjes come alouwer

touwer (viebe å coplemint) (å prono : si touwer)

  1. mori (ene djin, ene biesse).
    • Cwand on towe les djonnes, li tchete ritchesse tot d’ shûte. — JJGbi (fråze rifondowe).
    • I pårteut, a môde di rén, al nute, po ndaler touwer on live. René Painblanc (fråze rifondowe).
    • Fåt saveur ki tote l’ anêye, i poite del dinrêye tchaeke côp a l’ minme plaece ås ciers et ås singlés po ki s’ mwaisse, bén ahouté so s’ djoke, les towe sins s’ fé do må al såjhon del tchesse Lisa Chastelet (fråze rifondowe).
    • Dji djeure sol tiesse di m’ pa ki c’ est nén mi k’ l’ a touwé. Paul-Henri Thomsin, ratournant Georges Simenon (fråze rifondowe).
  2. distrure (ene sacwè k’ on-z î tneut foirt).
    • C’ est ene devaståcion, c’ est come on tchamp d’ bataye, On a touwé m’ viye voye, mi viye voye di scolî. — L. Renard (fråze rifondowe).

Ratourneures

[candjî]
  1. touwer l’ tins
  2. touwer on pû po-z awè s’ pea

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C13, R13

Ratournaedjes

[candjî]
fé mori ene djin u ene biesse
distrure Loukîz a : distrure