wayî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « way- » (« wé ») avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes; mot cité dins l’ FEW 14 439a.
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | waye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | wayîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | wayans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | waynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | wayrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | wayive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | waye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | wayî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
wayî
- (v. sins coplemint) passer ene aiwe a pî, avou èn ekipaedje, on rôlant éndjin (e-n on wé).
- I nos a falou wayî — Motlî del Gléjhe (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « so ») (imådjreçmint), (belès-letes) ascoxhî.
- Et dzo ses pîs, a si åjhe, i waye
So on blanc lét di stoeles do bierdjî !— Martin Lejeune, "L’iviêr èt l’amour" (fråze rifondowe).
- Et dzo ses pîs, a si åjhe, i waye
- (v. sins coplemint) roter dins l' aiwe.
- Po-z avni al tchapele, i fåt froyî dins les ronxhisses et wayî dins les poteas — Charles Josserand (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) trevåtchî (ene aiwe a pî, des hôtès frexhes waides, del nive.
- I vnos fåt l' aiwe — Motî Villers (fråze rifondowe et rarindjeye).
- I wayént les grandès consires — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) n' aveur nou respet po ene sacwè.
- Et s' gn a cial ene sakî
K' on lyi waye so ses droets
Dji lyi dinrè voltî
On ptit consey ou deus
— Camille Gaspard (fråze rifondowe).
- Et s' gn a cial ene sakî
Sinonimeye
[candjî]passer l' aiwe
roter dins l' aiwe
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | wayî | wayîs |
femrin | wayeye | wayeyes |
wayî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "wayî".
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | wayî | wayîs |
femrin padrî | wayeye | wayeyes |
femrin padvant | wayeye | wayeyès |
wayî omrin
- trimpé (d' awè roté dins l' aiwe).
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' cawete -î
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come waitî
- Mots do walon avou on sinse imådjrece
- Motlî do walon po les belès-letes
- Pårticipes erireces do walon
- Pårticipes erireces do walon avou l' cawete -î
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes