woeyî
Viebe
[candjî]| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | woeye |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | woeyîz |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | woeyans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | woeynut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | woeyrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | woeyive |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | woeye |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | woeyî |
| Ôtes codjowaedjes | come waitî |
woeyî
- (v. sins coplemint) dimorer del nute esprès sins doirmi (po on moirt, po danser).
- I woeyént dins l' måjhone d' a costé divant ene botaye di peket: li moirt ni pleut todi må d' cori evoye, don — Maurice Georges (fråze rifondowe).
- On î woeyive ossu, deus côps l’ an, al dicåce; on danséve co l’ cwadrile — G. Gaussin (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) riwaitî a ene sakî k' est edoirmou.
- Èt jusk' a tant k' il a stî dispièrté comufaut, nosse gârdiyin a stî bin wèyî. — Les crwès dins les bruwères, p. 35.
- woeyî on moirt : pratike did dinltins, la k' i gn aveut todi ene djin ki dmoréve del nute sins doirmi cwand gn aveut on moirt el måjhon.
- Cwand on woeye on moirt, on n' boet nén, dit-st i l' fås moirt å coibjhî kel woeyive; ci-cial li make avou s' mårtea, tot djhant: et cwand on est moirt, on n' vike pus !
- Cwand l' moirt n' aveut pon d' famile, c' est li schayteu et kékes vijhéns ki l' alént woeyî — Maurice Georges.
- (viebe å coplemint) bén waitî so ene sakî, el tini a gogne (po k' ele ni pete nén å diåle, k' ele ni fwaiye nén ene sacwè d' contraire, evnd.).
- Ou bén est i tot simplumint djalot k' nos avans ene miete bon on côp, alôrse ki lu doet dmorer la a fé les cint pas po nos woeyî? — Les crwès dins les bruwères, p. 48 (fråze rifondowe).
- woeyî so [v.c. divancetrece] riwaitî a ene sacwè, endè prinde sogne, end aveur wåde.
- Ossu, disk' a çki l' nute toume, Dji woeyrè so vos antineas — Louis Lagauche (fråze rifondowe).
- I fåt-st aler tchaeke djoû, tchåssî d' pezants shabots,
Woeyî so ene trope d' åmayes å mitan des brouwires ;
Aveur les tchifes et l' front hålés des cwate solos,
Et télfeye, doirmi ene nute å cour des sapinires. — Marcel Launay (fråze rifondowe). - Li Toenne aveut woeyî 40 ans å long so les bwès do tchesturlin do viyaedje — Henry Matterne (fråze rifondowe).
- Li viyaedje avou s' vî clotchî ki woeye so ses efants Dispu cint et cwarante ans — P. Lassence (fråze rifondowe).
- Vos-avoz stî l’ fleûr èt l’ frût
Dins mès nûts d’ fin bètch.
Vos d’mèrez m’ solia
À l’èdaume di l’iviêr :
Li stwèle qui wîye su mès sondjes
— Jacques Desmet, Dêrènes bates, Vièspréye, 2014.
Parintaedje
[candjî]- woeye, woeyeye
- woeyeu, woeyeuse, woeyresse
- woeyaedje
- ewoeye
- rewoeyî, rewoeyon, rewoey
- riwoeyî
- sorwoeyî
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
