Bon Diu
Apparence
Bon Diu | Bon Diè |
Etimolodjeye
[candjî]Aplacaedje tîxhon addjectif + no : «bon» + «diu», avou des grandès letes, tot mostrant k' c' est on no prôpe.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bɔ̃.ˈdjy/ /bɔ̃.ˈd͡ʒy/ /bɔ̃.ˈdjɛ/ /bɔ̃.ˈdjɛw/ /bɔ̃.ˈdjœ/ /bɔ̃.ˈd͡ʒœ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bɔ̃.ˈdjy/
No prôpe
[candjî]Bon Diu omrin
- (mot d’ rilidjon) po les crustins, les djwifs, les muzulmans, sakî k' est ådzeu d' tot, k' a askepyî totafwait, et ki decide di tot çou ki s' passe el daegn ey e cir.
- Li Bon Diu a fwait l' monde so shijh djoûs, et l' setinme, i s' a rpoizé.
- (rilidjon crustinne) po les crustins, a cåze do doke del Trinité, Djezus-Cri.
- Påke, c' est l' djoû ki l' Bon Diu a raviké.
- C' esteut l' Bon Diu ki rotéve so l' aiwe.
- Djezus a stî vindou po trinte mastokes. Vos n' m' alez nén dire ki vos valoz dpus ki l' Bon Diu — Jacques Desmet (fråze rifondowe).
- (rilidjon crustinne) po les crustins, li coir et l' sonk di Djezus-Cri, dins l' matire do pwin (dinltins l' osteye) et do vén, copurade cwand on les apoite ås malådes po comunyî.
- Il est bén bas, li curé lyi a stî poirter l' Bon Diu.
Ratourneures
[candjî]- li Bon Diu si åme; ki l' Bon Diu åye si åme; li Bon Diu l' mete e s' paradis; li Bon Diu l' mete dins s' potche; li Bon Diu l' mete dins l' potche di s' djilet; ki l' Bon Diu l' mete e s' muzete: dijhêye poleye po onk k' est moirt
- li Bon Diu n' avoye måy li fa sins l' sorfa
- l' ome roye et l' Bon Diu disroye, li Bon Diu rabate li roye, cwand on roye, li Bon Diu disroye
- Ki l' Bon Diu vs etinde u : ki l' Bon Diu l' voye : dijhêye po sohaitî a ene sakî çou k' i vout, mins sins î croere ditrop.
- Ki l' Bon Diu nos è waerantixhe ! : dijhêye po dmander å Bon Diu di nos houwer foû d' on måleur. F. Dieu nous en préserve.
- ki l' Bon Diu vos benixhe
- dijhêye po rmerciyî.
- dijhêye cwand ene sakî stierni; li response po rire est: et ki l' diåle t' apice.
- ki l' Bon Diu vos l' rinde : dijhêye po rmerciyî.
- ki l' Bon Diu vs codujhe ! : dijhêye po sohaitî bon voyaedje.
- ki l' Bon Diu t' kidujhe, les deûs djambes å hôt, ti n' piedrès nén tes tchåsses : xhinaedje del minme dijhêye.
- a l' wåde do Bon Diu ! u : a l' volté do Bon Diu ! : dijhêye cwand on va cmincî ene sacwè d' riské. F. à la grâce de Dieu.
- lomer l' Bon Diu "Cadet" u : djurer l' no do Bon Diu : cåzer do Bon Diu sins respet. F. blasphémer.
- ossu seur k' i gn a k' on Bon Diu (e cir) : seur et certin. F. absolument certain.
- Bon Diu d' pitié : lomaedje do Bon Diu cwand on lyi dmande pitié dins ses måleurs.
- Priyire å Bon Diu d' Pitié (F. Dewandelaer)
- Il est tiré come on vraiy Bon Diu d' pitié : Il edure ses rascråwes.
- K' avans ns fwait å Bon Diu, don ? : dijhêye cwand on-z a ene chîlêye di måleurs.
- Nos estans seur segnîs, dai ! K’ avans ns bén fwait å Bon Diu, paret ! — Henri Simon, « Li bleû-bîhe » 1886, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.28 (fråze rifondowe).
- Fåreut ki l' Bon Diu freut s' miråke : on-z åreut dandjî d' on miråke po schaper.
- Bon Diu ! u : binamé Bon Diu ! : siclameure cwand on-z est sbaré u k' on-z est seré.
- rl a: mon Diu !. F. Dieu du ciel !
- Cwand on s' poite bén, on n' sondje nén å Bon Diu : on nel preye ki cwand ça va må.
- li Bon Diu n' paye måy avou des cwårs : cwand on fwait ene boune accion, c' est nén po esse payî.
- Gn a on Bon Diu po les sôlêyes, po ls efants, po les sots : les sôlêyes, les efants, les sots n' ont waire d' accidint, mågré k' fijhèt åk di riskeus.
- do tins do vî Bon Diu
- (rilidjon catolike) dins l' ancyin Testamint.
- do vî vî tins (avou l' idêye ki çou ki s' fijheut adon est foû môde).
- rl a: Hinri. F. autrefois.
- Li Bon Diu djouwe ås beyes u : ås gueyes u : c' est l' Bon Diu ki scrote ses pîs : dijhêye po cwand k' i tone.
- Li Bon Diu n' î a måy passé : dijhêye po cåzer d' on mwais tchmin. F. route dégueulasse, impraticable.
- Onk (ene) k' a skepyî on djoû ki l' Bon Diu les prindeut tertos : onk (ene) ki n' est nén come èn (ene) ôte.
- rl a: dimey-doûs. F. simple d'esprit.
- il est waitî come li Bon Diu u : i nd avént fwait leu Bon Diu : on croet tot çou k' i dit, on voet voltî tot çou k' i fwait, on lyi dene tot çk' i dmande. F. adulé, bien considéré.
- ç' a stî on Bon Diu por mi : i m' a foirt aidî. F. providence, bon secours.
- Li gregne do Bon Diu est todi å lådje : Li Bon Diu est todi presse a nos rçure et nos schoûter.
- Li Bon Diu pûnixh les djins, i n' dit nén pocwè : sipot po fé accepter les måleurs, come on pûnixhmint do Bon Diu, minme a onk ki n' a rén a si rprotchî.
- li Bon Diu a des longuès vedjes u : des grandes vedjes : dijhêye po onk k' a fwait ene sacwè d' må, et ki croet k' i serè nén pûni.
- tini l' Bon Diu pås pîs : viker binawureuzmint. F. comblé.
- On n' direut k' i tént l' Bon Diu pa l' djambe : i fwait di s' nez.
- I raetchreut dins l' vizaedje å Bon Diu : il est presse a tot, c' est on bon-a-tot. F. être immoral.
- Bon Diu d' rowes, Diåle di måjhone : onk, ene k' est binamé(êye) divant les djins, et haeyåve e s' måjhone.
- diveur å Bon Diu et ås sints : diveur des cwårs a tertos.
- rl a: Tîxhons. # C' est l' Bon Diu k' el vout, les sints n' è plèt rén : gn a pont d' avance di priyî les sints dins l' måleur.
- i våt mia s' adressî å Bon Diu k' a ses sints u : våt mia priyî l' Bon Diu k' les sints : våt mî aler trover li mwaisse ki si vårlet.
- On voleu k' è vole èn ôte, li Bon Diu ndè reye : dijhêye po balter on hapeu k' on lyi rhape.
- Deus pôves ki s' coplèt, ça fwait rire li Bon Diu : dijhêye cwand des ptitès djins s' aidèt.
- i n' fåt nén ctaper l' pwin do Bon Diu : dijhêye po fé respecter l' amagnî.
- li loyeure u : voye do Bon Diu : airdiè.
- mete sint Pire° so l' Bon Diu.
- esse dins l' cou° do Bon Diu.
- t' es trop malén° po l' Bon Diu, li diåle t' årè.
- asteure, priyîz l' Bon Diu k' i djale° !
- aler poirter l' Bon Diu : aler dner l' comunion a on malåde e s' måjhone. A nén confonde avou l'sacramint des malådes (k'on loméve estrinme onccion). F. viatique.
- On lyi dinreut l' Bon Diu sins cfession : il (elle) a l' air oniesse, mins c' est on (ene) toursiveus(e). F. hypocrite.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]diè unike des monoteyisses
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike Bon Diu so Wikipedia