avni
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Do viebe «vini» avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /av.ˈni/ /av.ˈny/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /av.ˈni/
- Ricepeures : av·ni
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | avén |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | avnoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | avnans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | avegnnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | avénrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | avneu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | avegne |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | avnou |
avni (v. sins coplemint)
- vini addé l' ci ki cåze.
- I n a des leus toplin les bos;
Avnoz dé mi mes ptits bedots ;
Dj’ côprè l’ linne k’ i n a dsu vo dos
Pol djambot ki m’ atind låvå — viye tchanson d' bierdjî (fråze rifondowe). - Et cmint froz vs po trivierser l' voye,
Cwand l' cir est noer, ki l' måva tins
Fwait rescouler les pus hôtins,
Po-z avni la ki dji vs evoye— Joseph Vrindts, "Vîx Lîge" (1901), "Ax léheus" (fråze rifondowe).
- I n a des leus toplin les bos;
- djonde ene sawice.
- Des autes survinît, Diu sét d’ wice … s’arèstît à nost’ ouhe èt, po z-a’vni à l’ sonète, les rûsés pindârts fît l’ hâle di voleûr— Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Di m’ finièsse.
- Come des grandès colowes, les pazeas, les rouwales,
Qui dschindént d' Biernåmont, dås Tawes ou d' Djolivet,
Pidjolént-st inte deus håyes ou passént-st å triviè
D' ene tere ou d' ene praireye po-z avni disk' ås Wales
— Louis Lagauche, "Mayon", p. 7 (fråze rifondowe). - Avnou låvå, dins on metou « cinte di dnaedje », ti pous, åy, diner do sonk— David Blaude, Li Rantoele, l° 106 p. 7.
- atoumer, si passer
- Kimint est-çki tot a-t-avnou? Nos end åréns voltî des noveles. — divins Quatre dialogues de paysans (1631-1636) (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- la k’ on ndè vout avni.
- Nos rdjåzrans d' çoula cwand nos nos rvoerans, responda co pus vite li mame di li ptite Elene ki comprindeut la k' Julie voleut end avni, nos ns irans, il est pus ki tins. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.28 (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Dizotrins mots
[candjî]Loukîz a : « ariver »
Ratournaedjes
[candjî]Loukîz a : ariver
Etimolodjeye 2
[candjî]Aplacaedje di : «a» + «vini».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /av.ˈni/
- (pa rfrancijhaedje) /av.ˈniːʀ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /av.ˈni/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : av·ni
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
avni | avnis |
avni omrin
- (cronolodjeye) çou ki va ariver pus tård.
- Ci mestî la n' a pupont d' avni.
- Cwand l’ passé n’ est gote etaetchî,
L’ avni n’ a rén ki vs acåbele. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.61, “A n’belle Vîle Feume” (fråze rifondowe). - Efants, li mat d' cocagne c' est l' tåvlea d' nosse vicaedje,
Çou k' est dzeur, c' est l' avni, tchaeconk gripe tant k' i pout
— Louis Lagauche, "Mayon" (1923), p. 24 (fråze rifondowe).