gleter

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « gleter », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɡlɛte/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɡlɛte/

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	glete
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	gletez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	gletans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	gletnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	gletrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	gletéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	glete
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	gleté
Ôtes codjowaedjes	sipepieus tåvlea

gleter

(v. sins coplemint) :
1. cori pa ptitès gotes.
  - Ås froeds djoûs d' ivier, vos nos estchantez
    Cwand l' Årdene si couve d' on vwele di påkete ;
    Les tchandeles di glaece d' on rouwå ki glete,
    Sont come des crustals gårnixhant èn åté. — , Tchanson po l’êwe d’Oûte, (1947), p. 157 (fråze rifondowe).
2. leyî do raetchon rexhe del boke å lådje.
  - Dji vs va fé gleter tot vs rmetant al narene l' odeur del pougneye di kertons k' on lait souwer evoye el paile. — Marcel Slangen (fråze rifondowe).
3. leyî cori on spès likide.
  - Ene tåte å souke di pot ki glete.
  - Do fier ki glete.
4. fé rexhe on raetchon tot tuzant a ene sacwè k' on cwirt après.
  - C' est çou ki lyi fåt, dai, cwand on è djåze, i glete— Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe).
  - Ti rapeles tu, co bén djonne ome,
    Di t’ måjhone ki t’ as dvou cwiter,
    Di nos poeres et di nos pemes,
    Des ledjiponts ki fjhént gleter— , Å payis des ceréjhes, XVI (fråze rifondowe).
gleter après [v. n.d.c.] djeryî après, linwter après.
- Tos ls ans on glete shijh moes après l' prétins. — D.F. (sourdant a recråxhî) (fråze rifondowe).
- Vos gletez dedja après li dmorance éternele. — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).
gleter a [v. n.d.c.] inmer fé ene sacwè.
- — Ji v’ vou mètte hoûye foû sogne, di tot riant l’ banquî,
  Qui glètéve à l’ louquî :
  Vo-chal cint bais louis, cachîz-lès d’vins ’ne chabotte
  Po passer lès deurès nouquiotte.— Antoine Kirsch, Li sa'vtî èt l' banquî, 1889.