Aller au contenu

matante

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Calcaedje do francès « ma tante » (nosse matante); (li mot est scrît aplaké, ca l' diterminant francès «ma» n' a nén stî rwalonijhî).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
matante matantes

matante femrin

  1. sour u bele-sour do pa u del mame.
    • Ele breyeut sol fosse di s' fré et ele n' åreut nén yeu ndalé sins s' matante ki l' a prins pal mwin et l' moenner evoye Jules-Joseph Pirot (fråze rifondowe).

Sul bôrd dè Sambe, èt pièrdu dins l’ fumêre,
Wèyèz Couyèt avè s’ clotchî crawieus ?
C’èst la k’ dèmeure èm matante Dorotéye,
Veuve d’èm mononke Andriyin du Crosteu
Jacques Bertrand, Lolote.

Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
  1. si matante åreut des rowes, ça freut ene bele tcherete u : si matante åreut des roles, ci sereut ene oto u : si matante åreut ene rôlete, ci sereut ene berwete u : si matante åreut des rôletes, ci sereut ene trotinete; : u:

(måhonteus) si matante åreut des coyes, ci sereut mononke; : u: (radoûcixhanmint) si matante end åreut, ci sereut mononke : dijhêyes po onk ki fwait tot ene divize avou des "si"; gn a pont d' avance di fé des supôzicions avou toplin des "si".

  1. rabressî come les matantes : tot fjhant troes båjhes.
    On dit eto: come al dicåce.
  2. viye comere.
    • Elle a dmoré matante Motî Forir (fråze rifondowe).
    F. célibataire.
  3. (ene miete fotant) feme pus viye ki vos, et k' on lyi doet l' respet.
    • Avans dju rî, don, vormint, cwand vs avoz lomé l' beguene "matante" Joseph Lahaye (fråze rifondowe).
  4. (foclore walon) no di sacwantès femes (pus viyes) dins l' soce Rweyål Club walon d' Måmdey.

Ratourneures

[candjî]
  1. matante di souke: matante k' a bråmint des cwårs, et k' on fwait åtoû d' leye.
  2. si matante end åreut, ci sereut mononke
  3. rabressî come les matantes

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Contråve

[candjî]

Rilomêye do mot

[candjî]

Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
sour u bele-sour do pere u del mere (po djåzer d' leye)
po-z atôtchî cisse djin la