ricweri

Walon (Rifondou)

**Alofômes di r(i)-**
avou ene sipotchåve voyale	avou ene divanceye voyale	sipotcheye cogne
ricweri	ercweri	rcweri

Etimolodjeye

Do viebe « cweri » avou l’ betchete « ri- » des viebes çou ki dene on mot avou l’ cawete d’ infinitif « -i » des viebes.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀi.kwɛ.ˈʀi/ /ʀy.kwɛ.ˈʀi/ /ʀy.kɛ.ˈʀy/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀi.kwɛ.ˈʀi/
Ricepeures : ri·cwe·ri

Viebe

ricweri

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	ricwir
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	ricweroz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	ricwerans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	ricwirnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	ricwirrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	ricwereu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	ricwire
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	ricwerou
Ôtes codjowaedjes	come braire

(viebe å coplemint) ou (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « après ») cweri co on côp après (ene sacwè k' onz a pierdou).
- Dji n' l' a nén rtrové, mins dji va co rcweri après.
- Dji n' comprind nén, djheut Djîle Makêye,
  K' èn ome si poye leyî mwaistri,
  Et ki s' feme el vegne
  Al taviene wice k' i boet ene rôgueye. — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Ine ome tot oute" (fråze rifondowe et rarindjeye).
- Dj' a marké l' limero al croye so li smele d' on solé, savoz. C' est minme des solés k' on n' a måy vinou rcweri. Tårdjîz ! … (I naxhe divins ses solés). — Joseph Mignolet, "Milionêre !" (1934), p.9 (fråze rifondowe).
(v. sins coplemint) sayî d' trover des sincieusès sacwès.
- Dji va rcweri dins mes lives.
- Ricweri les råres lives. — Motî Forir (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) sayî d' apicî (ene sakî) po l' mete e prijhon.
- El police francesse li rcwereut dedja dispu ene tchoke.
- On rcwire Cadoudal tote li djournêye … Al vude ! …
  —C' e-st on fén marlou, Cadoudal !— Paul-Henri Thomsin, ratournant Li diâle è cwér, ine avinteûre di Bakelandt l’èspiyon di Napolèyon à Lîdje, 2009, p. 38 (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) (pus stroetmint) cweri après ene sacwè ki nos ahåye.
- Cisse martchandeye la est rcwerowe. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Lès-oûhês l’ riqwèrèt, li monså faît s’ niyêye
  divins ’ne fotche conte si bôr èt, qwand l’ Bêté tchèrèye
  påhûl’mint d’vins les steûles èl doûce tièneûr dèl nut′.— Henri Simon, Li mwért di l'åbe.
(viebe å coplemint) (pus stroetmint) tot djåzant d' ène ome après ene kimere.
- C' e-st on piele k' est rcwerou des femes. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Les crapådes ont bea djeu, zeles : on les rcwirt, ele ni s’ ocupèt måy di rén ! — Henri Simon, « Li bleû-bîhe » 1886, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.18 (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) rprinde ene sacwè k' on-z aveut leyî ou pierdou.
- Mågré k’ ele diveut fé ene longue voye
  Po vni rcweri ses gros blokeas
  Ele ni fjha k’ ene hope avå l’ rowe. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.123-124, “Les Shabots dè l’Bottresse” (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) aler rzè viè.
- Divins les priyestîs, l' ôrimiele et l' tchampinne,
  Gastént-st on dierin côp dvant do rcweri leu nid. — Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.91 (1929), "Li Bon Diu èt l’èfant" (1916) (fråze rifondowe).