wåkî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje vî hôt almand * « vahs » (tchiveas) pal voye d' on tayon-bodje vî francike * « walkan », çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes, mot cité dins l’ FEW 17 491.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /wɔː.ˈkiː/ /waː.ˈkiː/ /waː.ˈke/ /wɑ̃.ˈke/ /woː.ˈke/ /woː.ˈkɛ/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /wɔː.ˈkiː/
Ricepeures : wå·kî

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	wåke
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	wåkîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	wåcans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	wåcnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	wåcrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	wåkive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	wåke
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	wåkî
Ôtes codjowaedjes	come waitî

wåkî (viebe å coplemint)

(mot des tchveas) fé les tchveas a (ene kimere, ene djonne feye).
- Ké cwefresse, ki t' a wåkî ?
(pa stindaedje do sinse) rascovri l' copete di.
- Li foumire wåke li toet — Li walon d' Lîdge, Dictionnaire pratique du wallon liégeois (fråze rifondowe).
(viebe å prono) : Loukîz a : « si wåkî ».

Ratourneures

wåkî sinte Catrene

Parintaedje

Ortografeyes

Divant 1900 :

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

wâkî : E21, E212b
waker : C1, C9, E200
wanquer : E165 p. 46
wâker : E200, G205 p. 148, S0
= ? (wôkî) : G205 p. 268
wåkî : E1, E167, E170

E rfondou walon :

wåkî : R10 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins : R13

Ratournaedjes

fé les tchveas a ene djonne feye

Francès : coiffer ^(fr)

rascovri li dzeu di

Francès : coiffer ^(fr), couvrir ^(fr), recouvrir ^(fr)

Pårticipe erirece

	singulî	pluriyal
omrin	wåkî	wåkîs
femrin	wåkeye	wåkeyes

wåkî omrin

Pårticipe erirece omrin do viebe "wåkî".

- MAREYE. (li tiesse wåkeye d’ ene caplene) – Bounute, nosse dame ! — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.31 (fråze rifondowe).

Sourdants

Etimolodjeye: G0 t. II, p. 478; viebe « *walkan »: G206 p. 268.