båker
Apparence
-
i vént båker drî l' sapén
-
pikete: li solea va vni båker houte del roye do cir
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « batare » (båyî), avou l’ dobe cawete « -ker » des viebes; mot cité dins l’ FEW 1 284b.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /boː.ˈke/ /boː.ˈkɛ/ /baː.ˈke/ (betchfessî å, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bɔː.ˈke/
- Ricepeures : bå·ker
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | båke |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | båkez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | båcans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | båcnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | båcrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | båkéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | båke |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | båké |
Ôtes codjowaedjes | come viker |
båker (v. sins coplemint)
- riwaitî tot dmorant catchî.
- Ki vént i båker la, ci-la?
- Ele vinént båker padrî l' finiesse.
- Il a vnou båker pal craeye di l' ouxh — Motî d’ Bouyon (fråze rifondowe).
- Nos avans yeu tchaeconk nosse pårt On dierin côp ene croes al påke Dissu l' waxhea k' eva sol sårt Drî les åbes you çki l' solea båke — Georges Smal (fråze rifondowe).
- riwaitî avou des grands ouys, come des båyåds.
- Les cis d' Årvaye, adjokés so les rotches, båként la, tot droles, après l' prumî trén k' a passé a Pwès — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
- riwaitî raddimint des sacwès k' on n' divreut nén vey.
- Si plaijhi, c' est d' aler båker amon les djins, po vey çou k' il ont e leus måjhons.
- passer l' tiesse dins on trô po rwaitî.
- I vleut bén båker pal finiesse do batea.
Ratourneures
[candjî]- båker a l' ronde : riwaitî di totåtoû.
- båker ås ålouwetes
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]bignî, lurter, riloukî, guignî, riguignî
Sipårdaedje do mot
[candjî]Årdene nonnrece, Bote di Djivet
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon avou ene dobe cawete
- Viebes do walon avou l' dobe cawete -ker
- Mots avou l' betchfessî å (halcrosse rîlêye)
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come viker
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots d' Årdene nonnrece
- Mots do walon del Bote di Djivet