Aller au contenu

camaeråde

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Bodje espagnol «camara» (tchambe), avou l’ cawete « -åde », onk k' on pårtaedje si tchambe.

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
camaeråde camaerådes

camaeråde omrin et femrin

  1. (mot del veye sociåle) djin, purade do minme seke, k' on s' plait bén avou leye.
    • C' est on grand camaeråde. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Ns avans stî camaerådes di scole. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Les vîs camaerådes, c' est les meyeus d' tot. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Awè, camaeråde, li lete ki vos m’ dijhoz k’ vos m’ lairoz raveur l’ måjhone po monter l’ manaedje des efants, ci n’ est nén èn egadjmint, paret, çoula ? Henri Simon, « Janète » 1911, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.134 (fråze rifondowe).
    • Mes camaerådes m' ont vnou dire "c' est nosse fiesse; vinez danser". Nicolas Defrecheux (fråze rifondowe).
    • Fåt-st assoti ! Vocial co ene feye nosse camaeråde Lefeve avou ses vîs råtchåds. Jacques Lefebvre (fråze rifondowe).
    • Ses camaerådes avént bén veyou k' i n' esteut nén parey k' ås ôtes voyaedjes. Roger Prigneaux (fråze rifondowe).
    • Surmint ene camaeråde a vosse sour ! Avou leye, vos årîz bén rade tot l' coron dins vo måjhone (Jean-Noël Fays).
    • Leticia a tcheyou so ene camaeråde di scole. Lucyin Mahin.
  2. (dins èn arinnoe) valet.
    • Ci n' est nén insi k' on maxhe li djote, hin, camaeråde !
    • A nos deus, asteure, camaeråde !
    • Kimint vs va-t i don, camaeråde Mitchî ? Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Vos avoz råjhon, camaeråde. Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.34 (fråze rifondowe).
  3. (radoûcixhanmint) kipagnon dins ene cope omosecsuwele.
    • Si camaeråde, k' on n' aveut måy riwaitî, a vnou a l' etermint avou tot on busse di pareys a lu Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
  4. dins les payis comunisses, et dins sacwants soces di gåtche, lomaedje di tolminme ké djin, minme k' on n' voet nén voltî.
    • Eto, foirt oniesmint, dji dirè k' c' est d' å lon Ki dj' a fwait l' conoxhance do camaeråde Dehon (J. Orban).

Ratourneures

[candjî]
  1. on bon camaeråde våt mî k' cint parints
  2. fé camaeråde
  3. esse camaeråde eshonne : esse soçon u soçone di
  4. Camaeråde ! : Criya cwand on est prins pa èn enmi, po sayî di n' si nén fé touwer.
    • Camaeråde ! ki dj' a criyî, mi eto, e tapant mes bresses e l' air. Willy Bal (fråze rifondowe).
    • Li troejhinme, ci-cial, a levé ses bresses tot breyant "camaeråde". Et nos l' avans fwait prijhnî. Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
  5. on camaeråde, c' est on måye di bådet : dijhêye d' onk k' on l' lome insi.

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Mots vijhéns

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
djin do minme seke, k' on s' plait bén avou leye