catchî

Èn årtike di Wiccionaire.

Walon (Rifondou)[candjî]

Etimolodjeye[candjî]

Tayon-bodje latén « coactare » (serer, rastrinde); vî lingaedje d’ oyi «cachier».

Prononçaedje[candjî]


Viebe[candjî]

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) catche
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) catchîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) catchans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) catchnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) catchrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) catchive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) catche
pårt. erirece (dj’ a, vos av) catchî
Ôtes codjowaedjes come waitî

catchî (viebe å coplemint)

Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.

I. [v.c.]

  1. muchî.
    • I catchive des djwifs et des rezistants, mins ls Almands l' ont raprins et i l' ont vnou arester Nicole Goffart (fråze rifondowe).
    • Gn a todi on ptit brujhi catchî dizo les froedès cindes Paul-Henri Thomsin (fråze rifondowe).
    F. cacher, camoufler.
  2. èn nén mostrer.
    • Li govierneu Bolland n' a nén catchî s' contintmint so l' ovraedje ki nos fjhans tertos po ki l' walon n' åye nén co s' plaece pol Laid Wåtî (P. Habets).
    F. cacher, dissimuler, masquer.

II. si catchî [v.pr.]

  1. si muchyî.
    • Ça fwait ki, dvant d' ariver al copete, dji leye la l' pî-sinte po m' aler catchî dins les bouxhons k' i gn aveut, et did la, griper les dierins metes al schapete, e rotant so mes mwins et mes pîs (J.F. Brackman).
    • Èm tchén n' a rén trovè d' mia ki di s vini catchî padrî m' dos Jean Goffart (fråze rifondowe).
    F. se cacher.
  2. viker sins s' mostrer å grand djou, pask' on-z est rcwerou del police, des innmis.
    • I s' a catchî tote li guere.
    F. se planquer, vivre dans la clandestinité.

Parintaedje[candjî]

Mots d’ aplacaedje[candjî]

Pwaire minimom[candjî]

Ratournaedjes[candjî]

Loukîz a : muchî

Pårticipe erirece[candjî]

singulî pluriyal
omrin catchî catchîs
femrin catcheye catcheyes

catchî omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "catchî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.

Sustantif[candjî]

singulî pluriyal
omrin catchî catchîs
femrin catcheye catcheyes

catchî omrin onk (ene) k' est muchî ene sadju.

Ratourneures[candjî]

  1. djeu do catchî : djeu la k' on djouweu s' va muchyî ene sadju, et les ôtes cweri après.
    • Evoye les voyès gregnes, les bårs et les cous d' for wice ki nos djouwéns å catchî al vesprêye Joseph Houziaux (fråze rifondowe).
    On dit eto : al clignete.
    F. cache-cache.