chamter
(Redjiblé di chamtêyresse)
Etimolodjeye
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « chamter », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʃam.ˈte/ /ʃam.ˈtɛ/ /ʃam.ˈtje/ /ʃam.ˈt͡ʃe/ /ʃɔm.ˈte/ /ʃim.ˈte/ /ʃɛm.ˈte/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃam.ˈte/
- Ricepeures : cham·ter
Viebe
[candjî]| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | chamtêye |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | chamtez |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | chamtans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | chamtêynut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | chamtêyrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | chamtéve |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | chamtêye |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | chamté |
| Ôtes codjowaedjes | come tchicter |
chamter (v. sins coplemint)
- roter raddimint.
- Et haydaday li ptite Liza e chamtant disk' al grande måjhon k' elle a rwaitî si sovint då lon — André Henin (fråze rifondowe).
- Tante Mareye a chamté d' ses pus vite po vni rdjonde Sofeye, si dzôrnêye — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
- roter tot fjhant do brut.
- I n' aveut nén ddja oyou chamter dins l' colidor — Chantal Denis (fråze rifondowe).
- Et on pô après l' orire do bwès d' Djimbe, il ôt chamter padrî lu — Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
- Il ôt on leu chamter padrî li.
- bouter d' foice.
- Merci, avou, vos, Mwaisse,
Di nos aveur diné des parints
K' ont bouté des ans et des razans
Po k' on n' nos rotaxhe måy so nos pîs
Et nos fé chamter come des biesses — Émile Gilliard (fråze rifondowe).
- Merci, avou, vos, Mwaisse,
- aler vite po fé ene ovraedje.
- Nos pôrans bén chamter po-z aveur fwait dvant l' nute — D.T.W.
- endaler e corant.
- On l' a fwait chamter.
- Vos l' årîz veyou chamter.
- Elle a veyou l' leu ki chamtéve e baxhant l' cawe — Joseph Calozet (fråze rifondowe).
- Les gaméns ont souné a l' ouxh, eyet après, il ont rade chamté — Motî d' Ite (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- fé chamter : fé cori, etrinner.
- El mwaisse vos l' fwait chamter, roed come li vint d' bijhe, padvant lu dins l' escole — Ben Genaux (fråze rifondowe).
- Fåt fé chamter les dierins. F. driller.
- Li matinêye s' a dschiré a bouxhî avou l' mayet et a fé chamter goupe, terére, coyîre, boutoe et gretrece — Joseph Calozet, E payis des shabotîs (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]aler rade po fé åk
endaler e corant
- bizer evoye
- fritchî evoye
- cori evoye;
Loukîz a : « cori evoye »
Ratournaedjes
[candjî]- {{lang|fr|F.marcher, avancer, trotter, trottiner.}
- oeuvrer en vitesse, travailler durement
- F. filer.
- F. se dépêcher, se hâter.
- F. décamper, déguerpir, fuir.