diveur

Walon (Rifondou)

Alofômes di d(i)-
Plinne cogne	Sipotcheye cogne
diveur	dveur

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « debere » (minme sinse), avou l’ cawete di codjowaedje « -eur » des viebes.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /di.ˈvøːʀ/ /di.ˈvœʀ/ /dy.ˈvɛʀ/ /dɛ.ˈvwɛːʀ/ /di.ˈvy/ /dy.ˈvy/ (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /di.ˈvøːʀ/
Ricepeures : di·veur

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	doe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	d(i)voz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	d(i)vans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	doevnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	d(u)v / doerè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	d(i)veu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	doeve / doexhe / doeye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	d(i)vou
Ôtes codjowaedjes	sipepieus tåvlea

diveur

(viebe å coplemint) awè a rinde (des cwårs, on siervice).
- I m' doet co 100 uros.
- Vozôtes, mecheus, k' ont yeu totes les plaeces,
  Vos k' so nosse dos, nos avans fwait monter ;
  Ni rovyîz måy ki vos dvoz vos ritchesses,
  Å vî sårot, å pantalon trawé. — Charles Duvivier de Streel, "Li pantalon trawé" (1849) (fråze rifondowe).
- Mins l’ ci qu’a c’nohou tos lès trôs d’ filîre,
  Qui s’ a sansouwé po n’rin d’veûr ås djins,
  A l’dreût, come in-aute, di s’morfonde èt d’dîre
  Qui l’Monde ni våt pu on trawé skèlin ! — Émile Wiket, Fruzions d' cour, p.167.
- Li pope d' Anverse si fjha aconcoister d' on laid poirteu ås saetchs ki lyi dveut deus francs et ala trover Janete et s' mansåde. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.63 (fråze rifondowe).
- Dji m’ ala plinde å commissaire,
  Ci-cial fjha houkî l’ cåbartî,
  Ki djha k’ dji lyi dveu nonante veres,
  Ki tos les ôtes avént goirdjî. — Louis Lagauche, « So m’ tére » (1913-1920), p.87 (fråze rifondowe).
- Ti m' does deus cråssès pintes.
- Ouy al nute, près del potince, on demon m' vénrè prinde çou k' dji lyi diveur — Paul-Henri Thomsin, ratournant e walon Walon’rèye, tére di lédjindes, 1998, p. 15 (fråze rifondowe).
(aidant viebe) esse oblidjî di.
- Dji doe ndaler al veye.
- Dimwin, al serêye nute, mamjhele Hamål, dji dvrè cwiter Bele Fontinne po rprinde li voye del France. — Joseph Mignolet, « Al Bèle Fontinne », comèdèye di treûs akes, 1924, p.10 (fråze rifondowe).
- Si c' est k' on doet aveur li maladeye, i våt mî d' l' aveur asteure ki pus tård — LRsi2, p. 129.
(v. sins coplemint) (å passé) passer come on s' î ratindeut.
- Tote seule eco, dji m' ritrovéve sol tere,
  Avou l' pôve andje ki dji dveu piede ossu. — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Pauve kimére" (fråze rifondowe).
(v. sins coplemint) esse cåzu seur li vraiy.
- Nos peres s’ ont sovint cassé l’ tiesse,
  Po sayî do rtrover l’ ritchesse,
  Ki dveut aveur sitî l’ trezôr d’ on rwè,
  K’ adschindént dvins l’ tins so nosse Mouze
  Avou ene årmêye po distrure li payis. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.177, “Es Châte” (fråze rifondowe).
- Vos dvoz t esse ossu blanc d’ petchî k’ ele est bele. — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.13 (fråze rifondowe).
Loukîz a : diveur : R10