Aller au contenu

mexhner

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Bodje «mexhon» (avou spotchaedje del cawete « -on »), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) mexhnêye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) mexhnez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) mexhnans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) mexhnêynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) mexhnêyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) mexhnéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) mexhnêye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) mexhné
Ôtes codjowaedjes come tchicter

mexhner

  1. (v. sins coplemint) aler ramasser les påtes ki dmorèt après l' fåtchaedje do frumint.
    • Èm feme est evoye mexhner Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
    • On a bråmint mexhné del guere Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
    • Do tins passé, les pôvès djins mexhnént so les steules et les plaeces di crompires Motî Toussaint (fråze rifondowe).
  2. (v. sins coplemint) aler ramasser les crompires après l' råyinne.
    • On oizrè bén mexhner après les råyeus, ca les crompires seront råles Motî Toussaint (fråze rifondowe).
  3. (viebe å coplemint) (imådjreçmint) ramasser håre et hote (ene sacwè fizike ou nén).
    • C' est vos, Colas Bosret, k' a mexhné les lawris des Molons Philippe Lagrange (fråze rifondowe).
    • Ça n' est nén foirt gaiy di n' mexhner des betchs
      Ki cwand l' tiesse est vude oubén l' papî scrît,
      Di n' frexhi ses lepes ki cwand l' intche est setche,
      Yet d' n' aveur nou liårds, … mins des papîscrîts Franz Dewandelaer (fråze rifondowe).
    • Dj' a mexhné dins m' djonnesse On pô d' amour tocosté Chales Werotte (fråze rifondowe).

Ratourneures

[candjî]
  1. awè stî a scole cwand l' mwaisse aléve mexhner / awè stî a scole cwand les mwaisses alént mexhner
  2. evoyî mexhner
  3. i fwait bon mexhner, el solea lût : (mot d’ cwårdjeu) dijhêye cwand l' ôte piede.
  4. li ci ki cåze seme; li ci ki schoûte mexhnêye
  5. cwand l' curé fwait l' awousse, li mårlî mexhnêye

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]
  • (aler ramasser les påtes ki dmorèt) : glener

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S44

Ratournaedjes

[candjî]
aler ramasser les påtes ki dmorèt
ramasser håre et hote

Lijhoz l’ årtike mexhnaedje so Wikipedia