novea

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « novellus » (ki vént d' aparexhe, aprume po les djonnes di biesses), raptitixha di «novus», lu-minme rimontant a on bodje induropeyin * «newo-», çou ki dene on mot avou l’ cawete « -ea », racuzinåve avou l' inglès «new», li neyerlandès «nieuw», l' almand «neu», li polonès «nowy», evnd.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /nɔ.vja/ /nɔ.vɛː/ /nɔ.vɛ̃/ /nu.vja/ /nu.vɛː/ /nu.ve/ (oyon O.OU), (betchfessî ea)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /nɔ.vja/
Ricepeures : no·vea

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	novea	noveas
femrin padrî	novele	noveles
femrin padvant	novele	novelès

novea omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)

k' on n' aveut nén u ki n' egzistéve nén pô d' tins dvant.
- Gn a on novea ovrî dispu ouy.
- Mon Chlake ont atchté on novea tchvå.
- Tén ! vola co ôte tchoi d' novea.
- Il ont fwait on tot novea dischovraedje dins leus rcwerances sol sida.
- Nos avans des noveas mwaisses.
novelmint fwait, tot djåzant d' amagnîs.
- do novea pwin; do novea boure; des noveas oûs; del novele makêye; ene tåte di novea boure.

Ratourneures

li novea monde : l' Amerike.
novea mot : noûmot.
- Tos les lingaedjes del bole ont todi edvinté des noveas mots po-z alomer les noûs cayets k' i rescontrént (Claude Hagège, (ratourné pa L. Mahin).
on novea ritche : onk k' a divnou ritche (et grandiveus) d' on plin côp.
do novea pwin : do pwin k' on vént d' cure;
li novea Testamint : Loukîz a : Testamint.
{{r|tot çk' est novea est bea
novea mwaisse, novea ramon, novea mwaisse, novea xhuflet
rl a: xhuflet.
les noveas ramons schovèt voltî, on novea ramon ramone todi bén:
rl a: ramon.
novea djeu, novea mwaisse: les djins divnèt rade des sclåves d' on novea djeu, come les Nitendo.
rén d' novea dzo l' calote do cir, rén d' novea dzo l' tchape do cir, rén d' novea dzo l' solea: les djins s' codujhèt sovint come leus tayons l' avént fwait dvant zels. Franwal: ahåyant po: L'histoire est un perpétuel recommencement.