oxhea

==  Walon (Rifondou) ==

Bodje « oxh », avou l’ cawete « -ea »

singulî	pluriyal
oxhea	oxheas

oxhea omrin

(antomeye) deur boket do coir des djins et di sacwantès biesses cronzoxheyes, blanc d' coleur, ki si emantchaedje avou des pareys a lu fwait l' tcherpinte do coir (l' eskelete).
- Et l' djudi, li djonnesse si rapoûléve co, po shure, tot tchantant des airs di moirt, l' etermint d' Matî-l'-Oxhea, k' esteut l' etermint des oxheas d' tos les djambons k' on-z aveut magnî al fiesse. — Joseph Mignolet, "Li walon å payîs di Lîdje" (1938), p.18 (fråze rifondowe).
- Li tchén åreut mî inmé èn oxhea a spepyî k' ene medaye, po-z awè schapé les deus alpinisses — Henri Pétrez (fråze rifondowe).
- On s' a fotou sol bidon come troes afamés tchéns d' barakî k' årént atrapé èn oxhea, et l' lård avou — Yvon Laurent (fråze rifondowe).
- Dji m' rafiyive di magnî a rletche-doet l' oxhea cût al sope — Raymond Dambly (fråze rifondowe).
- Oyë, c'èst d'dja on bon comincemint, mins nos-avans trové co mèyeû qu' ça à l' UKT*, après avë faît on fén lon spèpiadje dë l'oucha. Ça costèyerot co branmint mwins' dë caurs èt bén mèyeû po l' planète dè rôler... à r'këlant come dès-ègrèvësses. — Noer Boton l° 505, p. 24..
(pa stindaedje do sinse) sacwè k' espaitche di fé çou k' on vôreu bén.
- Mins, n a todi èn oxhea
  ki m’ tchait a spale a ç’ moumint la :
  Mes vîs solés ki schapnut,
  Li djoû ki s’ pied dins l’ nute. — Jacques Desmet (fråze rifondowe).

ele a ddja pixhî des oxheas Elle a ddja yeu des efants.
ni pus awè k’ li pea so ls oxheas ou n’ aveur ki l’ pea so les oxheas : esse foirt maigue, esse foirt mwinre.
[[aveur må d’ tos ses oxheas]] aveur må pattavå, come cwand on a l' creva.
aveur todi må ses oxheasoxheas esse todi malåde; u si dire, si croere malåde. On dit eto: aveur todi pete u vesse.
si restchåfer les oxheas si mete å solea. F. bronzer, prendre le soleil.
reschandi ses oxheas si rtchåfer e coulot do feu.
l' etermint da Matî l' Oxhea ceremoneye po rire li mårdi del dicåce (a Djudla-Mouze et ôte pårt), wice k' on fwait les cwanses d' eterer èn oxhea (do djambon) po dire ki l' tins del fiesse est houte.
ataker on cråne oxhea po s' ruslî vey trop grand.
ti freus bén do conter tes oxheas mançaedje.