petche
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Mot-brut « pekk » (!!! a-z aveuri), mot cité dins l’ FEW 8 158a
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /pɛt͡ʃ/ /pet͡ʃ/ /pit͡ʃ/ miersipepieuzmint e l’ notule ALW 6.155 (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- (pa picårdijhaedje) /pɛk/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pɛt͡ʃ/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
petche | petches |
petche femrin
- (botanike) poes di totès sôres d’åbes, havurna, årdispene, hoûsset, sawou d’ aiwe, ki les tchampinnes magnèt voltî.
- Li sawou est on foirt tinre bouxhon, ki l’ frut vént e trokes di måvès ptitès petches.
- (pus stroetmint) poes d’ årdispene ; ki l’ sincieus no, c’ est : Crataegus oxyacantha.
- Les rodjès petches vinèt so les blankès spenes — Motî d’ Bastogne.
- Al fén del såjhon, on tindeut ås gréves avou des petches di blankès spenes — Lucyin Mahin.
-
Petches di diferinnès årdispenes.
Ratourneures
[candjî]- end a come des petches: end a bråmint.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]- petche di gréve u petche di tchampinne: poes d’ håvurna ki l’ sincieus no, c’ est : Sorbus aucuparia.
- petche ås pûs: cou d’ tchén ; ki l’ sincieus no, c’ est : Rosa canana.
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Etimolodjeye 2
[candjî]Svierba do viebe « petchî#Walon 1 ».
Codjowas
[candjî]petche
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « petchî ».
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « petchî ».
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « petchî ».
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]Etimolodjeye 3
[candjî]Svierba do viebe « petchî » Modele:et?
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pɛt͡ʃ/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
petche | petches |
petche femrin
- côp d' måleur.
- Li petche, la, m' fi, c' est k' on dvént vî — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- hagneure, pikeure.
- On gros malton voet l' måhonteus,
Houze, si måvele, broke foû del same,
Et lyi vént dner ene boune petche sol mwin— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 104, "L’amour atrape lu pètche" (fråze rifondowe).
- On gros malton voet l' måhonteus,
Ratourneures
[candjî]- fote li petche : cåzer des måleurs k' arivèt onk so l' ôte.
- Et pu, al fén, li ci k' a vraiymint fotou l' petche e viyaedje, et dner podbon l' pepete ås djins, ç' a stî Mustea, li trecinsî del cinse Dupont — Joseph Selvais, divins Å pî des plopes p. 16-17 (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
[candjî]Omofoneye possibe
[candjî]- pètche: disfondowe di « pîxhe »?
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon ki vnèt d' on mot-brut
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon pol botanike
- Mots do walon esplikés pa leu no sincieus
- Sivierbas do walon
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon
- Mots ki s' prononcèt parey totavå
- Mots do walon avou des ratourneures