ricnoxhe
Aller à la navigation
Aller à la recherche
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje latén « recognoscere » (minme sinse), ki respond eto å viebe «kinoxhe» avou l’ betchete « ri- » des viebes, çou ki dene on mot avou l’ dobe betchete « ric- » des viebes.
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀik.ˈnɔç/ /ʀik.ˈnɔχ/
aschoûtez lu /ʀik.ˈnɔh/ /ʀik.nɔ.ʃi/ /ʀyk.ny.ʃi/ /ʀ(i.)kɔ.ˈnɛʃ/ /(ɛ)ʀ.kɔ.ˈnɛʃ/ /ʀ(y.)ku.ˈniʃ/ /ʀ(y.)ku.ˈnyʃ/ /(ɛ)ʀ.kɔ.ˈnɛt/ (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀik.ˈnɔç/
- diferins prononçaedjes : /ʀik.ˈnɔç/ /ʀik.ˈnɔχ/
- Ricepeures : ric·noxhe
Viebe[candjî]
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | ricnoxhe |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | ricnoxhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | ricnoxhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ricnoxhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | ricnoxhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | ricnoxheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | ricnoxhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | ricnoxhou |
Ôtes codjowaedjes | come mete |
ricnoxhe
- (viebe å coplemint) sawè fé l' diferince eter deus sacwès.
- Savoz bén cmint k' on ricnoxhe on måye d' agaesse d' ene frumele ? Li måye est noer et blanc eyet l' frumele blanke et noere. — Roger Viroux (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) préjhî, diner si djusse valeur a ene boune accion.
- Si les djins vlèt {{~|rconoxhe]] les siervices k' on tchén a rindou, k' il elaxhénxhe avou des såcisses ! — Henri Pétrez (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) dire k' oyi a èn acuzaedje, èn ametaedje.
- I n' ricnoxhe nén ses flotches.
- dire ki c' est l' veur.
- C' esteut l' fi da l' abé Schinon; i l' aveut ricnoxhou.
- Insi l’ bijhe a dvou ricnoxhe ki li slo esteut l' pus foirt des deus. — Fåve del bijhe et do solea (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) :
Loukîz a : « si ricnoxhe ».
Ratourneures[candjî]
- li boû ricnoxhe si ståve : po ene sakî k' est dins ses waibes, et ki s' kidût sorlon.
- on ricnoxhe l' åbe a ses fruts : on djudje ene sakî a çou k' i fwait.
- ricnoxhe les måles foû des frumeles : bén vey li diferince. F. distinguer.
Parintaedje[candjî]
- ricnoxhance, ricnoxhant, ricnoxhåve
- ricnoxhaedje, ricnoxheu
- (codjowas) : ricnoxhou
Loukîz a : « kinoxhe »
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes[candjî]
sawè fé l' diferince eter deus sacwès
- F. reconnaître, apprécier.
dire k' oyi a èn ametaedje
Codjowas[candjî]
ricnoxhe
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « ricnoxhe ».
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « ricnoxhe ».
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « ricnoxhe ».
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon avou ene dobe betchete riki-
- Mots do walon vinant do latén
- Viebes do walon avou l' betchete ri-
- Mots do walon avou ene dobe betchete
- Viebes do walon avou l' dobe betchete ric-
- Mots do walon avou des eredjistrumints odios
- Mots avou 36 prononçaedjes
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come mete
- Viebes å prono do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon