atni
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « t(i)ni », avou l’ betchete « a- » d’ aplacaedje des viebes, çou ki dene on mot avou l’ cawete d’ infinitif « -i » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /at.ˈni/ /at.ˈnɪ/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : at·ni
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | atén |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | atnoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | atnans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ategnnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | aténrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | atneu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | ategne |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | atnou |
Ôtes codjowaedjes | come v(i)ni |
atni
- (viebe å coplemint), (mot d' texheu) loyî (veyou a pårti del plaece, evnd., k' on-z î est loyî).
- I fårè atni li stofe po-z ariver djusse a fé vos costeures d' aplomb. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk) (todi al voye passive) esse acsût d' ene longue maladeye.
- Esse atnou d' on roumatisse, del coûtrece d' alinne. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) esse astok, esse aparinté, ravizer.
- I n' atént gote di s' pere.
- Dji n' lyi atén rén. — Motî Forir (fråze rifondowe). & — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Il atént a des ritchès djins. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- L’ome a compris, rataque si rôye èt, mågré lu,
Ritape a tot côp bon sès-oûys, la, vès l’ crèstê :
c’èst qui r’sint d’vintrinn’mint li r’gret qu’on-z-a dè piède
Ine saqwè qui v’s-at’néve, — qu’on n’ riveûrè måy pus… — Henri Simon, "Li mwért di l’åbe" (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) : Loukîz a : « s’ atni ».
Ratourneures
[candjî]- li tchimijhe atént d’ pus près ki l’ sårot : on-z est nén acuziné å minme livea.
Parintaedje
[candjî]Sipårdaedje do mot
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' betchete a- d' aplacaedje
- Viebes del cénkinme troke do walon avou l' cawete -i
- Mots ki s' prononcèt parey totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come v(i)ni
- Motlî do walon des texheus
- Viebes å prono do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do grand Payis d' Lidje