cane
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Bodje vî francès « cane » (batea, oujhea d' aiwe), lu-minme do tayon-bodje vî francike « kane » (batea).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kan/ /kɛn/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kan/
- Ricepeures : nén rcepåve
-
Cane a droete, måye a hintche
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | canård | canårds |
femrin | cane | canes |
cane femrin
- (oujhea) frumele do canård.
- I-n-aveût la dès canes qu’ èstît totes fîres la qu’ èles sèpît bin nêvî. Èles dimorît todi totes èssonle a djåzer inte di zèles di bagnes èt d’ plonkèts — FRen.
Ratourneures
[candjî]- les canes fijhèt cwan cwan cwan cwand ? dijhêye a onk ki vos doet des cwårs, mins ki n' rmete todi po vos lzès rinde.
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]frumele do canård
Etimolodjeye 2
[candjî]Tayon-bodje latén « canna » (rozea)
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
cane | canes |
cane femrin
- bea baston, kécfeye avou ene pougneye, po roter tot s' aspoyant dsu.
- Ni m' va nén piede mi bele cane, la.
- Dj' apougne vite mi cane et m' tchapea ;
Mi feme dispind si claire ombrele. — Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.147, « Nos ‘nn’ alans » (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje
[candjî](minme sourdant etimolodjike)
Etimolodjeye 3
[candjî]Tayon-bodje vî francike « kanna » (djusse å betch, cocmwår).
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
cane | canes |
cane femrin
- djusse di metå avou on betch po vudî.
- Elle aveut rnetyî pus d’ troes côps les canes pol laecea, rilavé l’ eddins del glaecire, poli eyet rpoli l’ marbe do contwer, fwait blinker les plateas d’ keuve del balance, et fwait l’ sogne del petite vatche di croye del bårbakene ki t’ åreus dit on vea k’ a deus mames — Jean-Luc Fauconnier, Ène coupe di deûs, p. 125 (fråze rifondowe).
Ortografeyes
[candjî]Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- cane : O97
Parintaedje
[candjî]Etimolodjeye 4
[candjî]Tayon-bodje latén « cunus », forcoridjaedje di «kene» («kine»).
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
cane | canes |
cane femrin
- (sessouwalité) seke del kimere.
Parintaedje
[candjî]- cané, Canê (spot des cis d' Moncea-e-l'-Årdene)
- canou
- kene, kinea, kinete, Kinet (no d' famile)
- counete, Counet (no d' famile)
Mots d’ aplacaedje
[candjî]E cisse pådje ci, n’ a pont d’ ratournaedje pol mot. El pôrîz radjouter, s’ i vs plait ? Come çoula, l’ årtike rissereut d’ adrame.
Itålyin
[candjî]Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- /ˈkane/
Sustantif
[candjî]cane omrin
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do vî francès
- Mots do walon vinant do vî francike
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les nos d' oujhea
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon vinant do latén
- Motlî do walon pol seke
- Årtikes sins ratournaedje
- Mots d' l' itålyin
- Itålyin
- Sustantifs di l' itålyin